Filharmonia Warmińsko-Mazurska zaprasza na kolejny koncert z cyklu „Rok Chopinowski 2010 w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej”. Jest nim „Recital Chopinowski”, który rozpocznie się w piątek (26.02) o godz. 19.00. Polonezy, mazurki, fantazje, nokturny, ballady i walce Fryderyka Chopina grać będzie olsztynianka Izabela Pietrukaniec. Słowo o muzyce wygłosi Jagienka Kass.
Fryderyk Chopin (1810-1849) najczęściej obecny jest w programach filharmonicznych jako autor dwu genialnych koncertów. Jednak to twórczość fortepianowa decyduje o wyjątkowym miejscu Chopina w historii muzyki. Wybitne osiągnięcia Chopina dokonały się przy niemal całkowitej jednostronności. Jego niezwykle bogata spuścizna kompozytorska, choć ograniczona do jednego instrumentu, obejmuje niemal wszystkie uprawiane w owym czasie gatunki - obszerne zbiory miniatur i poematów tanecznych, klasyczne formy wirtuozowskie, szeroki wachlarz miniatur lirycznych, romantyczne formy cykliczne i narracyjno-dramatyczne.
Polonezy stanowią jeden z większych zbiorów tańców w twórczości Fryderyka Chopina. Pod względem formalnym zaliczane są do fantazji tanecznych lub poematów tanecznych, gdyż zastosowana w nich stylizacja powoduje zamianę charakteru użytkowego na artystyczny i całkowicie muzyczny. 2 polonezy op. 40 (A-dur i c-moll) skomponowane w 1838 roku, reprezentują podgatunek poloneza heroicznego. Charakterystyczne cechy to lapidarność, uproszczona melodyka, dominacja elementów rytmicznych oraz wyrazista faktura. Polonez A-dur op.40 nr 1 zaliczany jest do odmiany zwycięskiej, w której dostojność stylizowanego tańca łączy się z radosnym nastrojem. Natomiast Polonez c-moll reprezentuje odmianę tragiczną, stając się apoteozą bohaterskiej śmierci.
Przeciwwagą poważnych, potężnych polonezów są mazurki, które Chopin zaczął komponować jako piętnastolatek i pisał przez całe życie. Łącznie skomponował 57 mazurków. Są one stylizacją taneczną opartą na charakterystycznych cechach trzech form mazurowych - mazura, kujawiaka i oberka. Każdy z tych tańców ma odrębny charakter, chociaż wszystkie są w metrum trójdzielnym. Zestawiając elementy tańców, stylizując je, a nawet łącząc z elementami rytmicznymi, które są charakterystyczne dla polonezów i walców, wielki pianista stworzył zbiór niepowtarzalny i doskonały, niezwykle bogaty i zróżnicowany. Jak zauważył Robert Schumann, „każdy ma indywidualny rys poetycki, coś odrębnego w formie lub ekspresji”. 3 mazurki op. 63 należą do późnego okresu twórczości, który charakteryzuje nasilenie liryzmu i brak bezpośredniego kontaktu z folklorem. Mimo to ostatni z cyklu - Mazurek cis-moll op. 63 nr 3 przed dobór elementów nawiązuje do czystego kujawiaka.
Fantazja f-moll i Ballada g-moll to utwory reprezentujące formy narracyjno-dramatyczne. Fantazja f-moll op. 49 powstała w roku 1941 w szczytowym okresie twórczości Chopina określanym jako faza syntezy refleksyjnej. Utwór ten jest efektem publicznych improwizacji na temat pieśni patriotycznych. Charakterystyczny jest narracyjny charakter tego utworu, w którym Józef Chomiński dostrzegł spontaniczną realizację formy sonatowej, a Zofia Lissa integrację form w oparciu o jedność substancjalną. Lew Mazel logikę muzyczną Fantazji f-moll tłumaczył odniesieniami symbolicznymi i wyrazowymi. Z powodu wątpliwości, które nie poddają się rozstrzygnięciu w analizie formalnej, utwór ten jest również niezwykle trudny interpretacyjnie i artystycznie.
Ballada g-moll op. 23 jest pierwszą z czterech ballad fortepianowych skomponowanych przez Chopina. Pierwsze szkice tego utworu pochodzą z roku 1931, jednak ostateczną redakcję utworu kompozytor ukończył pięć lat później. Ballady jako forma wyłącznie instrumentalna to oryginalny gatunek muzyki fortepianowej zapoczątkowany przez Fryderyka Chopina. Komponując ballady inspirował się on wzorami literackimi, zwłaszcza popularne ballady Mickiewicza, zgodnie z informacjami Schumanna i Liszta, wywarły na artyście duże wrażenie. Próby wykazania, że utwory Chopina są muzyczną transkrypcją znanych mu tekstów poetyckich nie przyniosły jednak zadowalających rezultatów. Niewątpliwie natomiast stworzył Chopin w swoich 4 balladach narrację czysto muzyczną, podporządkowaną romantycznym zasadom kształtowania formy, która jednak nie jest nigdy założeniem a każdorazowo wynika z ekspresywności samej narracji, która niejako poszukuje kształtu najwłaściwszego dla wyrażanych treści. Ballada g-moll oparta jest na swobodnie ukształtowanej formie sonatowej, z niepełną repryzą. Długooddechowe frazy, emocjonalizm i wahania tempa muzycznej narracji, przede wszystkim jednak charakterystyczny chopinowski ton pozostają definicją balladowości w muzyce instrumentalnej.
W odróżnieniu od rozbudowanych utworów narracyjnych, nokturny i walce należą do „kobiecego” nurtu twórczości Chopina. Rozwijając ideę nokturnów Fielda, którego nokturny były w czasach młodości Chopina modną nowością w salonach Warszawy, kompozytor najczęściej opierał się na arii da capo jako formie wyjściowej, którą wzbogacał własnymi rozwiązaniami, w zróżnicowany sposób traktując zwłaszcza repryzę. Nokturn G-dur op.37 nr 2 należy do wyjątków, bowiem zamiast kontrastu tematycznego eksponuje wariacyjne przetworzenia. Charakterystyczne cechy nokturnów, arpeggiowany bas, falowanie tempa, kantylenowa melodyka często wzbogacona ornamentacyjnie, ostrożna dynamika to cechy, które sprawiają, że w przeciwieństwie do utworów narracyjnych, istotą nokturnów jest trwanie, zawieszenie w czasie, kontemplacyjność. Walce, których Chopin pozostawił 19 mają podobny charakter, choć są skierowane przede wszystkim na koncertową popisowość. Wirtuozowski charakter mają zwłaszcza walce opublikowane po 1933 roku. Należą do nich między innymi walce z opusów 34 i 64. Regułą jest, że walce w tonacjach durowych mają charakter popisowy, zaś walce w tonacjach minorowych należą do miniatur liryczno-sentymentalnych. Walc cis-moll op.64 nr 2 jest miniaturą liryczną a przy tym ma budowę ritornelową, co dodatkowo podkreśla subtelną grę emocji. Przez wielu poważnych krytyków walce traktowane były jako twórczość lżejsza, salonowa, a nawet mniej istotna, jednak dla większości miłośników muzyki Chopina są one niezmiennie ulubionym punktem programu, a pianiści chętnie wykonują je jako bis.
Izabela Pietrukaniec ukończyła Państwową Szkołę Muzyczną I i II st. im. Fryderyka Chopina w Olsztynie w klasie fortepianu. W roku 2003 otrzymała Dyplom z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina - Filia w Białymstoku, gdzie studiowała w klasie fortepianu prof. Jana Kadłubiskiego. W roku akademickim 2003/2004 odbyła podyplomowe studia pianistyczne pod kierunkiem prof. Jana Kadłubiskiego uzyskując wynik celujący. Była czynnym uczestnikiem Ogólnopolskich oraz Międzynarodowych Kursów Pianistycznych oraz Kameralnych w kraju i zagranicą. W roku 1999 została delegowana przez JM Rektora AMFC do wykonania recitalu w ramach Międzynarodowego Festiwalu „Chopin at Mannes” w Nowym Jorku.
W roku 2001, w wyniku konkursu w ramach International Piano Master Classes, wykonała Koncert fortepianowy c-moll L. van Beethovena z Kromeriz Festival Orchestra oraz wystąpiła jako solistka we Frydek Mistek i Opawie (Czechy). W roku 2002 wystąpiła w sali Palais Palfy w Pradze.
Od 1999 roku gra corocznie recitale w Sali Koncertowej Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Często występuje także w Olsztynie i innych ośrodkach muzycznych w kraju.
W 2004 roku brała udział w XIII Międzynarodowej Sesji Naukowej MUZYKA FORTEPIANOWA w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, którego owocem jest publikacja „Prace Specjalne 63” pt. „Franciszek Liszt - Dwie Legendy Św. Franciszka (...) jako dwa odmienne problemy interpretacyjno-pianistyczne.”
W 2004 roku ta sama praca opublikowana została w Zeszytach Naukowych nr 4 w AMFC Filli w Białymstoku.
Od roku 2003 jest nauczycielem fortepianu w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. w Olsztynie.
Jubileuszowy konkurs gwary warmińskiej odbył się w Giet...
