Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Przy zbiegu ulic Jagiellończyka i Warszawskiej odbyła się dzisiaj (18.10) uroczystość symbolicznej „adopcji” jednego z najstarszych olsztyńskich pomników. Prezydent Olsztyna przekazał pomnik „Chrystusa upadającego pod krzyżem” pod opiekę uczniów Gimnazjum nr 6 przy ul. Jagiellończyka 32.

W bieżącym roku, pomnik zwany też „Boża Męka”, staraniem gimnazjalistów został poddany gruntownej konserwacji. Był to efekt udziału uczniów w projekcje „Uczniowie adoptują zabytki” realizowanym we współpracy z Centrum Edukacji Obywatelskiej. Środki na renowację pomnika przekazał prezydent Olsztyna.

- Dbałość o zabytki i upowszechnianie wiedzy na temat historii i wartości dóbr kultury to niezwykle ważne aspekty dziedzictwa kulturowego naszego miasta - powiedział prezydent Małkowski do uczniów biorących udział w uroczystości. - Przekazuję ten pomnik pod waszą opiekę.

- Dla wielu Olsztynian figura jest w ogóle nieznana, a przecież jest częścią historii naszego miasta - powiedziała jedna z uczennic gimnazjum nr 6. - Mamy nadzieję, że ten pomnik, jeden z najstarszych pomników w mieście nabierze nowego znaczenia. Prezydent Małkowski wspólnie z dr. Jerzym Sikorskim, znawcą olsztyńskich zabytków, odsłonili pomnik po renowacji. Repoświęcenia figury dokonał ks. proboszcz parafii św. Jakuba Andrzej Lesiński.

Prezydent Olsztyna oraz uczniowie Gimnazjum, pod odnowionym pomnikiem, złożyli kwiaty.

Potem wszyscy uczestnicy uroczystości przemieścili się do sali gimnastycznej Gimnazjum nr 6, gdzie uczniowie przedstawili przygotowany przez siebie program.

******

O POMNIKU

Pomnik „Boża Męka” z napisem „Idź za mną” pochodzi z I połowy XVIII wieku i jest świadectwem epidemii dżumy z lat 1708-1710.

Olsztyn w swej historii był nękany przez różne zarazy. W 1708 roku spłonął podpalony przez Szwedów. Wkrótce potem na miasto spadła epidemia dżumy, która całkowicie je wyludniła.

W opisie miasta z 1783 roku, liczba ofiar została oszacowana na 2 tysiące. W dwóch wsiach należących wówczas do Olsztyna: Sądytach i Wsi Miejskiej wymarła cała ludność. Obszary te po dziś dzień porasta Las Miejski.

Pomnik „Boża Męka” został wzniesiony jako ofiara i zadośćuczynienie dla Boga za grzechy Olsztynian, które spowodowały gniew Boży i ściągnęły na miasto liczne zarazy doprowadzając Olsztyn do upadku.

Pomnik miał być przestrogą dla przyszłych pokoleń. Godny uwagi jest napis w języku polskim: „Idź za mną”, który świadczy zarówno o pamięci klęsk dawnych czasów jak i o polskości stolicy Warmii.

Pomnik został wykonany z kamienia (rzeźbiony i polichromowany) na podobieństwo figur z warmińskich kościołów i przydrożnych kapliczek. Przedstawia terakotową postać klęczącego Chrystusa z koroną cierniową na głowie, dźwigającego krzyż na prawym ramieniu. Pomnik wykonano na rzucie kwadratu. Wysokość cokołu wynosi 2,72 m. Zarówno figurę, jak i cokół pomalowano jaskrawymi barwami, wśród których przeważa czerwona i brązowa.

Pomnik początkowo ustawiony był poza murami miasta w miejscu zwanym Targiem Końskim. Nazwę swą plac zawdzięczał targom na remonty (konie kupowane przez wojsko). Obecnie nosi nazwę Plac Roosvelta, obok baru szybkiej obsługi McDonald’s. Przetrwał w tym miejscu do roku 1937.

W wyniku antypolskich działań Niemców w 1937 roku pomnik został usunięty z Targu Końskiego i przeniesiony na obecne miejsce przy zbiegu ulic Warszawskiej i Jagiellończyka.

W 1936 roku władze rejencji olsztyńskiej wzmogły akcję usuwania napisów w języku polskim z miejsc publicznych. Prezydent Prus Wschodnich, Erach Koch wydał zarządzenie o germanizacji nazw miejscowości, jezior, rzek, łącznie z oznaczeniami administracyjnymi. Polski napis na pomniku zadawał kłam twierdzeniom Niemców, że Olsztyn i ziemia warmińska są niemieckie.