Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Czym jest zameldowanie? Kwestie związane z meldunkiem należą do prawa administracyjnego i regulowane są przez ustawę z dnia 10 kwietnia 1974 roku o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Zameldowanie w mieszkaniu (w nieruchomości) stanowi administracyjne potwierdzenie faktu pobytu danej osoby pod wskazanym adresem. Należy odróżnić zameldowanie od prawa do mieszkania w mieszkaniu. Meldunek jest czynnością administracyjną, realizowaną zgodnie z przepisami prawa i ma umożliwić ustalenie pobytu czasowego lub stałego danej osoby. Podkreśla się przede wszystkim, że zgodnie z art. 9 ust. 2 b wskazanej wyżej ustawy zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.

Kontrowersje

Zameldowanie jest jedynie czynnością materialno-techniczną i co do zasady stanowi obowiązek osoby, która przebywa pod określonym adresem dłużej niż trzy doby. Zazwyczaj wykonanie takiego obowiązku nie budziło większych problemów natury prawnej. Jednakże większe wątpliwości dotyczące zameldowania pojawiły się na tle sprawy Barbary i Zdzisława M., którzy od 1996 r. mieszkają na stałe w domku letniskowym na działce Pracowniczego Ogrodu Działkowego Wisełka w Gdańsku.

Barbara i Zdzisław M. wystąpili o zameldowanie w domku letniskowym na stałe. Prezydent Gdańska odmówił, w uzasadnieniu podając, że do zameldowania wymagane jest potwierdzenie pobytu oraz tytułu prawnego do lokalu. Państwo M. nie mają takich dokumentów. Podany przez nich adres jest adresem POD i nie odpowiada wymogom ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Wojewoda pomorski utrzymał tę decyzję w mocy. W sprawie wyrokował potem aż dwukrotnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Po raz pierwszy w 2005 r., kiedy na skutek skargi państwa M. uchylił odmowne decyzje. Po raz drugi w 2006 r., gdy wojewoda pomorski nakazał ich zameldować, a skargę złożył Polski Związek Działkowców Okręgowy Zarząd w Gdańsku. Za każdym razem sąd przypominał, że zgodnie z wykładnią Trybunału Konstytucyjnego, zameldowanie, jako potwierdzenie faktu pobytu, służy wyłącznie celom ewidencyjnym. Nie można więc odmówić zameldowania na pobyt stały osobie przebywającej faktycznie w danym pomieszczeniu. Meldunek nie rodzi też żadnych uprawnień do miejsca zameldowania.

Rozstrzygnięcie

W skardze kasacyjnej od ostatniego wyroku PZD zarzucił, że w świetle ustawy z 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych: ogrody działkowe mają służyć do prowadzenia upraw ogrodniczych i rekreacji z wyłączeniem potrzeb mieszkaniowych i działalności gospodarczej. Zamieszkiwanie na działkach jest sprzeczne z ogólnym interesem działkowców i grozi zniszczeniem ich dotychczasowego charakteru. Ma to być miejsce rekreacyjne, a nie osiedle mieszkaniowe. Jednakże NSA oddalił skargę kasacyjną złożoną przez PZD. Skład orzekający pod przewodnictwem sędzi Alicji Plucińskiej-Filipowicz uznał oba wyroki WSA za trafne. O zameldowaniu lub odmowie zameldowania muszą decydować jedynie przesłanki z przepisów ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Wskazuje ona m.in., że zameldowanie na pobyt stały lub czasowy następuje pod „oznaczonym adresem”. Państwo M. mieszkają pod oznaczonym adresem, w budynku na działce na terenie ogródków działkowych przy ul. Łowickiej. Organ właściwy w sprawach ewidencji ludności nie może dokonywać oceny, czy określony budynek nadaje się na miejsce pobytu ludzi w rozumieniu prawa budowlanego i prawa zagospodarowania przestrzennego i uzależniać od tej oceny możliwości zameldowania. To samo dotyczy naruszenia ogólnego interesu działkowców i możliwości wypowiedzenia użytkowania działki użytkowanej niezgodnie z przeznaczeniem.

„Dopóki więc nie zmieniono przepisów i nie zniesiono obowiązku meldunkowego, ludzi trzeba meldować tam, gdzie faktycznie przebywają”. Zatem „stałym mieszkańcom ogrodów pracowniczych nie można odmówić zameldowania” - tak stanowi Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 czerwca 2008 r. (sygn. II OSK 608/07) rozwiewając w ten sposób ostatecznie wszelkie wątpliwości. Należy w związku z tym uznać, że faktyczne przebywanie i zamieszkiwanie w domku letniskowym na działce ROD, może być podstawą zameldowania.

Anna Wróblewska

Studencka Poradnia Prawna

******

Bibliografia:
1. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 czerwca 2008 r. (sygn. II OSK 608/07);
2. Bukowski Z., Polskie administracyjne prawo materialne, Toruń 2005;
3. Leoński Z., Materialne prawo administracyjne, Warszawa 2003;
4. Materialne prawo administracyjne: pojęcia, instytucje, zasady, pod red. M. Stahl, Warszawa 2005