Dziś znów spojrzenie w przeszłość. Z jednej strony bliską - książka wydana została w 2000 roku, z drugiej w nieco bardziej odległą - wydarzenia w niej zawarte rozgrywają się w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Choć właściwie trudno rzec - wydarzenia. Dzieło szwajcarskiego podróżnika Nicolasa Bouviera jest bowiem książką w dzisiejszym rozumieniu reporterską i podróżniczą.
Jednak reportaż podróżniczy Bouviera nie jest po prostu zapisem wydarzeń, krajobrazów, opisów ludzi, których spotkał i ich przeżyć. Jest to także (a może i przede wszystkim) analiza podróżnika. Podróżnika, który znalazł się w innym kraju i wśród innych ludzi, jego charakteru i często zmagania się z jakże codziennymi problemami jak choroba. Nie zawsze mu obcych - przecież rolą podróżnika jest poznawać inne kraje i ich mieszkańców. Jednak zawsze odgrodzony od nich pewną barierą. I tak, „Dziennik z wysp Aran i innych miejsc” jest medytacją stanu ducha i przeżyć podróżnika widzianych przez pryzmat tego, co spotyka go w czasie wędrówki. Jakże zaskakująca perspektywa!
Oczywiście, przy okazji odwiedzenia powoli odrywającej się od XIX w. Irlandii, podnoszącej się z wojny Korei, czy przeżywających kryzys tożsamości po rewolucji kulturalnej Chin autor nie zapomina przekazać nam smaków, zapachów i mnóstwa informacji o tym, co zastał na miejscu. Jednak czytając książkę Bouviera ma się wrażenie, że wszystkie te niezwykle interesujące wiadomości (choćby dla dowiedzenia się, dlaczego każda wioska na wyspach Aran ma własny krój swetra warto sięgnąć po tą pozycję!) przekazywane nam są mimochodem.
Dla szwajcarskiego podróżnika bowiem najważniejszy jest człowiek i jego doznania. Każdy z tych reportaży to także historia jakiegoś człowieka. I oczywiście historia samego Bouviera. Warto się przekonać o tym, co zazwyczaj umyka w literaturze tego typu - że przecież bez podróżnika nie byłoby tej relacji, którą trzymamy w rękach. Warto więc przy tej okazji dowiedzieć się czegoś o nim.
Bouviera czytać oczywiście trzeba. To jest podróżnik w starym stylu, a jednocześnie w jego narracji nie brak odwagi i rozwiązań literackich, których jeszcze długo będą się obawiać podróżnicy.
Mateusz Fafiński*******
Tytuł: Dziennik z wysp Aran i innych miejsc
Autor: Nicolas Bouvier
Wydawnictwo: Noir sur Blanc
Rok wydania: 2000
Liczba stron: 128