Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Po publikacjach na temat planów prezydenta Olsztyna związanych ze zmianą południowych granic miasta i przejęciem 235 hektarów gruntów należących administracyjnie do gminy Purda, na reakcję władz tej gminy nie trzeba było długo czekać. Dzisiaj (9.01) od wójt gminy Purda Teresy Chrostowskiej otrzymaliśmy e-maila ze stanowiskiem w tej sprawie wraz z dokumentami, które do tej pory powstały w związku ze sprawą.

W e-mailu pani wójt napisała m.in.: „W ostatnim czasie nasza gmina mierzy się z największym problemem od kilku lat. Ma to związek z zamiarem Pana Roberta Szewczyka, Prezydenta Olsztyna, który chce przyłączyć część naszej gminy do miasta Olsztyna w celu przeniesienia tam instytucji świadczących usługi dla wymiaru sprawiedliwości (była to jedna z obietnic wyborczych Pana Prezydenta). Chodzi tutaj o teren powierzchni 235 ha (kilkadziesiąt boisk piłkarskich). Są to jedne z niewielu terenów inwestycyjnych, które posiada gmina. Ich przejęcie przełoży się negatywnie na rozwój gminy, a także na sytuację ekonomiczną oraz gospodarczo-społeczną jej mieszkańców. Dochody gminy spadną, nie będziemy mieli możliwości tworzenia nowych miejsc pracy, przez co gmina pogrąży się w stagnacji. Rozumiemy potrzebę zmiany lokalizacji m.in. sądu czy aresztu śledczego, ale nie chcemy by mieszkańcy gminy Purda spłacali wyborcze obietnice Prezydenta Olsztyna. Dodać należy, że będzie to likwidacja całej miejscowości (Stary Olsztyn) z granic administracyjnych gminy Purda, a także likwidacja działających tam organizacji społecznych i kół gospodyń wiejskich. Wychodząc Panu Prezydentowi na przeciw, w ramach kompromisu zaproponowaliśmy kilka rozwiązań, które niestety nie spotkały się z odzewem i aprobatą Pana Roberta Szewczyka. Pan Prezydent na potrzeby swojego przedsięwzięcia potrzebuje od 8 do 15 hektarów, obecnie chce nam odebrać 235 ha. Nie chcemy by mieszkańcy płacili za błędy włodarzy miasta Olsztyna. Chaos planistyczny w Urzędzie Miasta Olsztyna oraz wyprzedaż gruntów, na których mogłyby powstać wymienione przez Pana Prezydenta instytucje deweloperom to tylko niektóre z przyczyn powstałego konfliktu. Zamiar Pana Prezydenta odbieram jako zamach na naszą gminę. To nie tylko spór Dawida z Goliatem, gminy wiejskiej z gminą miejską, ubogiego sąsiada z bogatym samorządem Olsztyna, to walka o zasady samorządności i wolności wyboru.”

Do listu pani wójt dołączyła cztery dokumenty, jakie dotychczas powstały w ramach wymiany korespondencji pomiędzy olsztyńskim ratuszem a władzami gminy Purda. Pierwszy z tych dokumentów to datowane 18 grudnia 2024 r. pismo prezydenta Olsztyna Roberta Szewczyka do Urszuli Sałackiej, przewodniczącej Rady Gminy Purda. W podpisanym elektronicznie dokumencie prezydent Olsztyna napisał m.in.:

„Rada Miasta Olsztyna zamierza w najbliższym czasie wystąpić do Ministra spraw wewnętrznych i administracji za pośrednictwem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z wnioskiem o zmianę granic Gminy Olsztyn poprzez dołączenie do niej terenów znajdujących się obecnie na terenie Gminy Purda, w obrębie geodezyjnym Linowo. Mimo stałego rozwoju Olsztyn nie zmieniał swoich granic od kilkudziesięciu lat. Ostatni raz powiększył swój obszar o niecałe 13 km2 w 1988 r., kiedy to przyłączone zostały zurbanizowane części wsi położonych w sąsiednich gminach Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo i Stawiguda. Obecnie Olsztyn potrzebuje nowych terenów, aby zgodnie ze Strategią miasta - Olsztyn 2030+ wzmacniać swoją pozycję na mapie Polski i Europy. W tym celu musi dalej rozwijać swoje funkcje metropolitalne, a tym samym podnosić rangę miasta i wzmacniać jego społeczność. Wymaga to rozbudowy instytucji świadczących usługi publiczne, w tym o zasięgu wojewódzkim, na co w mieście brakuje już miejsca.

Jako stolica regionu Olsztyn jest m.in. siedzibą sądów oraz innych instytucji pracujących na rzecz wymiaru sprawiedliwości (prokuratura, areszt śledczy itp.). Większość z nich funkcjonuje dziś w zbyt małych budynkach, będących dodatkowo w złym stanie technicznym, często nie spełniając warunków wymaganych odrębnymi przepisami. Dodatkowo uniemożliwia to powstanie w Olsztynie siedziby sądu apelacyjnego (obecnie sąd okręgowy w Olsztynie znajduje się w obszarze właściwości Sądu Apelacyjnego w Białymstoku), ponieważ nie ma dla niego miejsca w żadnym z istniejących obecnie budynków sądowych. (...).

Ponieważ w granicach Olsztyna nie ma już wolnych terenów, które mogłyby zostać zagospodarowane na takie cele, w związku z tym Miasto Olsztyn jest zainteresowane poszerzeniem swojego obszaru o część obrębu Linowo, czyli o tereny, na których mógłby powstać niezbędny kompleks budynków przeznaczonych dla sądów i prokuratury uzupełniony o przeniesiony tam z centrum miasta budynek aresztu śledczego oraz ewentualnie siedziby innych podmiotów związanych z tym rodzajem usług publicznych. Należy podkreślić, że dzięki temu lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości będą mieli nie tylko mieszkańcy całego regionu, ale także - a nawet w szczególności - mieszkańcy najbliżej położonej Gminy Purda.

Należy przy tym podkreślić, że lepszy dostęp do sądownictwa jest istotnym warunkiem rozwoju gospodarczego i wspierania przedsiębiorczości, stanowiąc niezbędny element przyjaznego środowiska inwestycyjnego. Tworzenie takiego środowiska jest jednym z celów operacyjnych Strategii MOF Olsztyna 2030+. Nowe wyzwania w ramach celu strategicznego 2. Silne sieci powiązań życia społeczno-gospodarczego.(...)”

W piśmie tym prezydent Olsztyna zwrócił się także z prośbą o opinię Rady Gminy Purda w sprawie włączenia szczegółowo wymienionych działek do terenów administracyjnych Olsztyna. Przepisy prawa dla takiej opinii wymagają formy uchwały rady gminy. Rada Gminy Purda uchwały jednak nie podjęła, a radni podpisali apel „o powstrzymanie wszelkich działań zmierzających do zmiany granic gminy”. W apelu podpisanym przez wszystkich radnych Gminy Purda znalazły się m.in. takie treści:

„My, radni Rady Gminy Purda, w imieniu mieszkańców wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec inicjatywy pana Roberta Szewczyka, Prezydenta Miasta Olsztyna, polegającej na zmianie administracyjnych granic naszej gminy. Zamysł ten oceniamy jako rażące naruszenie konstytucyjnego prawa samorządu do decydowania o społeczno-gospodarczym rozwoju oraz planowaniu jej przyszłości. Jeżeli zamiar prezydenta Olsztyna zostanie zrealizowany będzie miał on dalekosiężne i bardzo dotkliwe skutki dla dochodów gminy.

Purda jest obszarem o lesistości ponad 50%, więc możliwości wyznaczenia podobnego terenu pod przyszłe inwestycje, czyli źródła dochodu gminy są niemożliwe. Tylko ten kompleks gruntów nadaje się do zagospodarowania bez konieczności dewastacji obszarów zalesionych i przyrodniczo cennych. Po wybudowaniu sieci dróg i obwodnicy, są to kluczowe rejony dla społeczno-gospodarczego rozwoju gminy. radni gminy z aprobatą przyjęli dla tego terenu Strategię Rozwoju Gminy Purda, dlatego samorząd gminny już realizuje pierwsze inwestycje, m.in. budowę sieci wodno-kanalizacyjnej w Starym Olsztynie. Planowana także w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych ścieżka pieszo-rowerowa o długości 1,6 km z szacowanym budżetem 4 mln, w tym dofinansowanie 85%, jest może mniej spektakularnym gospodarczo przedsięwzięciem, ale za to dobrym sygnałem gminy, dla partnerskiej inicjatywy współpracy z miastem. Tymczasem prezentowane przez Pana Roberta Szewczyka argumenty w tej sprawie przedstawiają subiektywną, jednostronną i deprecjonującą społeczność lokalną wizję rozwoju Gminy Olsztyn kosztem mieszkańców Gminy Purda.

Za szczególnie obraźliwe przyjmujemy słowa Pana Prezydenta, iż dzięki zmianie granic, „mieszkańcy Gminy Purda będą mieli lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, czyli prokuratury, Sądu i aresztu śledczego”. Stanowczo protestujemy przeciwko takiemu stawianiu sprawy i stwierdzeniom, które w domyśle sugerują, iż główną potrzebą i troską mieszkańców Gminy Purda jest dostęp do wyżej wymienionych instytucji. W słowach tych prezydent Olsztyna okazuje nam arogancję i lekceważenie problemu. Mieszkańcy naszej gminy to nie kryminaliści, a ich potrzeby będą zdecydowanie lepiej zaspokojone inwestycjami planowanymi przez samorząd gminy Purda na opisanym terenie.(...)

Reprezentując wspólnotę samorządową mieszkańców Gminy Purda oraz wsłuchując się w głosy naszej społeczności apelujemy o natychmiastowe powstrzymanie się od wszelkich prób zagarnięcia gruntów tak potrzebnych gminie i jej mieszkańcom dla realizacji ważnego dla przyszłości gminy wieloletniego programu inwestycyjnego. Z myślą o przyszłych pokoleniach naszych mieszkańców, jesteśmy pewni, że obowiązujące prawo taką możliwość nam zagwarantuje.”

Apel radnych, za pismem przewodniczącej Rady Gminy Purda z 30 grudnia 2024 r., został wysłany do radnych Rady Miasta Olsztyna. Apel skierowano także do wiadomości starosty olsztyńskiego, radnych Rady Powiatu w Olsztynie oraz prezydenta Olsztyna.

Apel radnych gminy Purda poparła też pani wójt Teresa Chrostowska, która do naszej redakcji przesłała stanowisko w sprawie, szerzej odnosząc się do argumentów podniesionych w wyżej cytowanych dokumentach. Swoją wypowiedź w sprawie podsumowała słowami: „Stanowczo protestuję przeciwko proponowanym zmianom administracyjnym Gminy Purda. Podkreślić należy także, że Miejski Obszar Funkcjonalny, do którego należy zarówno gmina Purda, jak i miasto Olsztyn zakłada partnerskie traktowanie wszystkich samorządów. Nie może być tak, że mniejsze gminy traktowane są jak tereny ekspansji. Wobec tego proszę, aby Miasto Olsztyn podjęło partnerskie rozmowy celem ustalenia rozwiązania satysfakcjonującego obie sąsiadujące gminy.”

Na poparcie pomysłu zmiany granic gmin Olsztyn i Purda prezydent Olsztyna nie może liczyć też ze strony olsztyńskiego starostwa. Wczoraj sprawa była omawiana przez zarząd powiatu w Olsztynie.

- Do pomysłu prezydenta Olsztyna podchodzimy sceptycznie - krótko skomentował sprawę Wojciech Szalkiewicz, rzecznik prasowy starostwa. Takiemu stanowisku nie ma się co dziwić, biorąc pod uwagę chociażby fakt, że część podatków płaconych przez mieszkańców i przedsiębiorców z gminy Purda trafia do powiatowego budżetu.

Na ten moment należy uznać, że sprawa „stanęła w miejscu”. Władze gminy Purda uznały bowiem, że nie mogą rozpocząć procedury konsultacji społecznych niezbędnych przed podjęciem uchwały opiniującej kwestię zmiany granic gminy. Zdaniem wójt Teresy Chrostowskiej, zamiar zmiany granic gmin Purda i Olsztyn „to samodzielna inicjatywa prezydenta Roberta Szewczyka, nie poparta uchwałą Rady Miasta Olsztyna”. Tym samym „żądanie Pana Prezydenta w sprawie przeprowadzenia konsultacji przez Radę Gminy Purda jest bezprawne.”