(fot. mat. pras.)
Odżywki białkowe, czyli popularne białko dla sportowców w proszku to niema podstawowy suplement dla większości aktywnych. Świadomość, ze białko jest jednym z najistotniejszych makroskładników, wiedza o zwiększonym zapotrzebowaniu na białko u atletów i oferta smacznego suplementu diety, stanowiącego źródło protein o dobrej rozpuszczalności - czego chcieć więcej. Czy jednak odżywki białkowe dla sportowców to dobro wcielone?
Czym jest białko?
Białko stanowi jeden z podstawowych makroskładników w diecie człowieka. Jego główna rola opiera się o stanowienie budulca. Wszystkie komórki ludzkiego organizmu zawierają w swoim składzie proteiny. Białka składają się z aminokwasów. Znaczące ilości białka zawarte są przede wszystkim w: mięsie,, rybach, nabiale, jajach, podrobach, nasionach roślin strączkowych i produktach wytworzonych z ich użyciem.
Wysokiej jakości białko (zawierające dużo
BCAA i
EAA oraz będące dobrze przyswajalne) występuje zarówno w żywności, jak i odżywkach.
Dlaczego osoby aktywne fizycznie stosują białko dla sportowców?
Odżywki białkowe dla sportowców stanowią skoncentrowane
źródło białka w diecie. Dzięki suplementacji są w stanie zapewnić dużą porcję białka, co zdecydowanie trudniejsze przy zastosowaniu żywności konwencjonalnej. W odżywkach wysokobiałkowych jesteśmy w stanie dostarczyć niemal czystych
protein (bez dodatku dużych ilości węglowodanów czy tłuszczów). Oznacza to że możemy uzupełnić naszą dietę dużą ilość protein, jednocześnie nie obarczając jej dużą kalorycznością.
Sportowcy stosują
suplementy białkowe przede wszystkim ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na ten makroskładnik. W porównaniu z osobą nieaktywną zapotrzebowanie na
białko u sportowca może wzrastać nawet ponaddwukrotnie. Wiele zależy od uprawianych dyscypliny sportu i zawartości masy mięśniowej: w przypadku sportów wytrzymałościowych zapotrzebowanie wzrasta o około 20-40% (porównując do osoby nieaktywnej). W przypadku sportów siłowych
zapotrzebowanie na białko może wzrosnąć nawet o 100-150%. W czasie redukcji dla zwiększenia sytości, zabezpieczenia tkanki mięśniowej i wsparcia redukcji tkanki tłuszczowej można stosować ilości ok/ 3 g białka/kg masy ciała.
Czy odżywki białkowe są zdrowe?
Należy zaznaczyć że
odżywki proteinowe są po prostu skoncentrowanym makroskładnikiem, którego pochodzeniem jest żywność. Posłużmy się naocznym przykładem odżywek białek mlecznych (WPC-koncentrat białek serwatkowych /
koncentrat białka serwatkowego, WPI - izolat białek serwatki /
izolat białka serwatkowego - wg niektórych
najlepsze białko, WPH -
hydrolizat białka serwatki. Ich produkcja opiera się wyekstrahowanie protein z suszonej serwatki mleczarskiej, stanowiącej pewien odpad przy produkcji sera. Oczywiście poziom przetworzenia tego typu produktu spożywczego jest istotnie wyższy, nie odbiera mu to jednak wartości odżywczej, nie stanowi także zagrożenia dla zdrowia.
Czy odżywki białkowe warto stosować zawsze?
Jak w przypadku wszystkich
suplementów diety - stosowanie powinno być warunkowane potrzebami. Jeżeli twój jadłospis dostarcza odpowiednich ilości białka, w pierwszej kolejności zastanów się nad jego modyfikacją. Jeżeli nie masz takich możliwości - odżywki wysokobiałkowe mogą być bardzo dobrym rozwiązaniem. Pamiętaj jednak, że ich proces trawienia jest znacznie uproszczony, a co za tym idzie
izolat białka serwatki nasyci mniej niż mięso, ale także nie powinno opierać się na nich swojego jadłospisu, gdyż długotrwałe bazowanie na białkach w proszku może skutkować „rozleniwieniem” przewodu pokarmowego - po ciężkostrawnym posiłku będziesz odczuwać dyskomfort.
Odżywki wysokobiałkowe to wartościowy element rynku. Możesz sięgać zarówno po te pochodzenia zwierzęcego, jak i podaż aminokwasów egzogennych realizować z roślin, m.in. soja to niezły wybór.
Suplementacja powinna być uzasadnione - pamiętaj że samo zjadanie białka w proszku nie sprawi, że twoja forma sportowa ulegnie poprawie.