(fot. pexels.com)
Jachtowy sternik morski oraz motorowodny sternik morski należą do najbardziej uniwersalnych, a jednocześnie najpopularniejszych patentów funkcjonujących w Polsce.
W niniejszym tekście wyjaśniamy, na czym polegają różnice pomiędzy nimi, które typy łodzi mogą prowadzić posiadacze takich uprawnień oraz jakie wymagania trzeba spełnić, by zdobyć każdy z tych dokumentów.
Rodzaje uprawnień
Każdy patent żeglarski lub motorowodny pozwala na prowadzenie pewnych typów jednostek na określonych akwenach. Przyjrzyjmy się zatem, jak to wygląda w szczegółach.
Motorowodny sternik morski
Patent motorowodnego sternika morskiego jest drugim z trzech poziomów uprawnień obowiązujących w Polsce (najniższy stopień wtajemniczenia to sternik motorowodny, zaś najwyższy - kapitan motorowodny).
Posiadacze tego rodzaju dokumentu mogą samodzielnie prowadzić następujące jednostki:
• wszystkie typy jachtów motorowych na wodach śródlądowych,
• jachty motorowe o długości kadłuba nieprzekraczającej 18 metrów po wodach morskich.
Jachtowy sternik morski
Jachtowy sternik morski jest to drugi z trzech obowiązujących w Polsce poziomów uprawnień żeglarskich (pierwszym jest żeglarz jachtowy, trzecim - kapitan jachtowy).
Posiadacze patentu jachtowego sternika morskiego mogą prowadzić następujące typy jednostek:
• wszystkie jachty żaglowe z lub bez silnika pomocniczego po wodach śródlądowych,
• jachty żaglowe z lub bez silnika pomocniczego o długości kadłuba do 18 m po wodach morskich.
Na tym jednak nie koniec. Warto mieć na uwadze fakt, że żeglarz legitymujący się patentem jachtowego sternika morskiego automatycznie nabywa uprawnienia motorowodnego sternika morskiego. Oznacza to, że sternik jachtowy „może więcej”, niż jego motorowodny odpowiednik.
Ta zasada nie działa w przeciwnym kierunku (czyli będąc sternikiem motorowodnym, nie można prowadzić jachtów żaglowych właściwych dla patentu sternika jachtowego), chyba że właściciel patentu motorowodnego posiada jednocześnie dowolny patent żeglarski (nawet najniższy stopień, czyli żeglarz jachtowy).
Warunki konieczne do zdobycia uprawnień
Zarówno w kwestii patentów motorowodnych, jak i żeglarskich istnieją pewne wymogi, jakie należy spełnić, by móc uzyskać dany rodzaj uprawnień. W obu przypadkach warunkiem koniecznym jest pełnoletność, na tym jednak podobieństwa się kończą.
Sternik jachtowy
Pragnąc zostać jachtowym sternikiem morskim, należy wcześniej wyrobić patent żeglarza jachtowego, a następnie odbyć wymagany przepisami staż. Składają się na niego minimum dwa rejsy morskie o łącznej długości co najmniej 200 godzin żeglugi. Konieczne jest również zdanie egzaminu organizowanego przez Polski Związek Żeglarski.
Sternik motorowodny
Aby uzyskać uprawnienia motorowodnego sternika morskiego, również trzeba odbyć staż na wodach morskich w postaci przynajmniej 2 rejsów o łącznej długości 200 godzin żeglugi.
Zasadnicza różnica pomiędzy uprawnieniami motorowodnymi a jachtowymi polega na tym, że nie ma możliwości „przeskoczenia” żadnego z etapów wtajemniczenia w żeglarstwo - trzeba więc najpierw zostać żeglarzem, a dopiero potem sternikiem jachtowym.
W przypadku uprawnień motorowodnych ten wymóg nie obowiązuje. Można więc od razu uzyskać patent motorowodnego sternika morskiego (czyli drugi z kolei), jednak w takim przypadku zdaje się egzamin w wersji rozszerzonej o wiedzę konieczną do uzyskania niższego stopnia (patentu sternika motorowodnego). Jest to duże uproszczenie oraz spora oszczędność czasu.
Jak wyglądają egzaminy?
Patent jachtowego oraz motorowodnego sternika morskiego możliwy jest do uzyskania po zdaniu egzaminu państwowego. Zarówno w przypadku uprawnień żeglarskich, jak i motorowodnych, jest on podzielony na dwie części:
• teoretyczną - trwa ona 120 minut i ma formę pisemną. Składa się z zadania nawigacyjnego i testu zawierającego 75 pytań jednokrotnego wyboru. Aby zdać, trzeba rozwiązać zadanie i odpowiedzieć na co najmniej 65 pytań,
• praktyczną - polega ona na wykonaniu zadań wskazanych przez komisję egzaminacyjną. Dopuszcza się jednorazowe powtórzenie źle przeprowadzonego manewru.
Egzamin w obu przypadkach (sternik motorowodny oraz sternik jachtowy) kosztuje 350 zł, a koszt wydania patentu to 50 zł. Uczniom oraz studentom do ukończenia 26 roku życia przysługuje zniżka w wysokości 50%.
Różnica polega na tym, że egzamin na motorowodnego sternika morskiego przeprowadza Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego. Ta sama instytucja wydaje później patent. W przypadku uprawnień żeglarskich organem właściwym do przeprowadzania egzaminów i wydawania patentów jest natomiast Polski Związek Żeglarski.