Wśród znalezisk był naszyjnik (fot. GDDKiA)
Zakończyły się badania archeologiczne na cmentarzu z XVIII-XIX wieku odkrytym w miejscowości Przykopka. Prace były realizowane w związku z budową drogi ekspresowej S61 na odcinku Ełk Południe - Wysokie. Wyjątkowym odkryciem okazał się bursztynowy naszyjnik złożony z 35 korali i zawieszki w kształcie serca.
Podczas prac przy wykonywaniu rowu odwadniającego wzdłuż południowej łącznicy węzła Ełk Wschód dokonano odkrycia licznych szczątków ludzkich. Analiza danych wykazała, że znany z informacji archiwalnych cmentarz po południowej stronie łącznicy jest znacznie większy. W rezultacie do badań wykopaliskowych zakwalifikowano obszar o powierzchni ponad 60 arów.
Na przebadanym obszarze zidentyfikowano 374 obiekty. Większość z nich pochodziła z okresu nowożytności, natomiast pojedyncze wiążą się II wojną światową. Wśród obiektów przeważały groby szkieletowe oraz jamy z pojedynczymi kośćmi ludzkimi. Znaleziono także jamy gospodarcze i dołki posłupowe.
W trakcie badań oprócz bursztynowego naszyjnika składającego się z 35 korali i zawieszki w kształcie serca, natrafiono na liczne zabytki i materiały ruchome, takie jak: monety z XVIII i XIX wieku, elementy stroju i biżuterię (szpilki, guziki, zawieszki, spinki, obrączki, koraliki, ozdoby głowy z brązowymi aplikacjami), przedmioty codziennego użytku oraz licznie występujące fragmenty naczyń ceramicznych i kości zwierzęce. Przedmioty zabytkowe są obecnie poddawane konserwacji, natomiast szczątki ludzkie przekazano do analizy antropologicznej.
Umowę na realizację odcinka Ełk Południe - Wysokie, w systemie „zaprojektuj i wybuduj”, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad podpisała w lipcu 2018 r., a decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) uzyskano we wrześniu 2020 r. Koszt prac budowlanych to 686 mln zł, a całości projektu ponad 780 mln zł. Procentowe zaawansowanie całej inwestycji wynosi obecnie około 34 proc. Przewidywany termin zakończenia to IV kwartał 2022 roku.
Realizacja 3 odcinków S61 na terenie województwa warmińsko-mazurskiego i podlaskiego o łącznej długości ok. 66 km jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility) w kwocie ok. 380 mln zł.
Opracowano na podstawie:„Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Przykopka 8, powiat ełcki, woj. warmińsko-mazurskie”, Michał Grabowski, Sylwester Piłatowski. Zabytki, Badania, Projekty, Realizacje, Warszawa 2021