Udar mózgu to zdarzenie o bardzo poważnych skutkach dla zdrowia, czasami nawet życia. Rocznie dotyka ok. 90 tysięcy Polaków, z czego jedna trzecia umiera, a jedna trzecia doznaje trwałego, poważnego uszczerbku na zdrowiu. Szybkie podjęcie leczenia może odwrócić jego objawy. Dlatego nie lekceważmy objawów udaru, reagujmy natychmiast, bo tylko wtedy możemy uchronić chorego przed niepełnosprawnością lub utratą życia.
Udar mózgu to schorzenie spowodowane najczęściej zamknięciem światła naczynia, tętnicy doprowadzającej krew do mózgu. Przyczyną większości udarów jest zator wędrujący z serca, bądź zakrzep dokonujący się na blaszce miażdżycowej. Obecnie dysponujemy metodami terapii, dzięki którym można rozpuścić lub usunąć skrzeplinę blokującą światło naczynia mózgowego. Efekty są zależne od czasu jaki już upłynął od początku udaru, dlatego tak ważna jest szybka reakcja.
- Jeżeli uda nam się wdrożyć w odpowiednim czasie nowoczesne leczenie, to jesteśmy w stanie odwrócić niekorzystne tendencje - podkreśla dr n. med. Jacek Zwiernik z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Olsztynie.
Dowiedz się jak rozpoznać, że to udar mózgu
Specjalnie na potrzeby chorych i ich rodzin stworzono bardzo prostą, czytelną skalę, która kryje się pod akronimem UDAR. Są to podstawowe objawy: U - utrudniona mowa D - dłoń/ręka opadnięta, A - asymetria twarzy, R - reaguj natychmiast!
- Kiedy zauważymy u kogoś któryś z tych objawów: opadnięcie kącika ust, zaburzenia mowy kiedy pacjent nie może się wysłowić, mówi niewyraźnie albo nie rozumie co się do niego mówi, osłabienie siły mięśniowej kończyn po jednej stronie ciała - powinniśmy natychmiast reagować i dzwonić na pogotowie ratunkowe pod numer 999 lub 112. Wystąpienie dwóch z wymienionych wyżej objawów podnosi prawdopodobieństwo udaru mózgu do 72%, a trzech do 85% - jak widać jest to bardzo czuła skala. Warto też dodać, że udar mózgu charakteryzuje się nagłym początkiem - mówi specjalista.
Konieczne jest szybkie działanie
Kiedy zorientujemy się, że u kogoś w naszym otoczeniu mogło dojść do udaru mózgu powinniśmy natychmiast zadzwonić na pogotowie i poinformować, jakie objawy wystąpiły i kiedy to się stało. Na podstawie takich informacji dyspozytor lub ratownik medyczny będzie wiedział czy przetransportować chorego do najbliższego oddziału udarowego.
- To ważne, bo w takim miejscu mamy możliwość nowoczesnego leczenia udaru. Jeśli zrobimy to w określonym oknie czasowym, do 6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów, mamy szansę uratować choremu zdrowie lub życie - wyjaśnia neurolog.
Naprawdę masz wpływ na swoje zdrowie
Co robić, aby uniknąć udaru mózgu? Najkrócej - prowadzić tak zwany zdrowy tryb życia, czyli być aktywnym fizycznie, unikać używek, zwłaszcza papierosów, leczyć nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, otyłość, czyli podstawowe czynniki ryzyka.
- Cukrzyca to choroba o poważnych konsekwencjach - prowadzi do stwardnienia ścian tętnic, a w następstwie do miażdżycy oraz nadciśnienia tętniczego. Dlatego tak istotne jest leczenie cukrzycy w początkowym stadium, aby nie dopuścić do rozwoju tych powikłań - podkreśla dr Zwiernik.
Innym poważnym zagrożeniem jest też migotanie przedsionków.
- Chodzi o to, że jeżeli serce kurczy się nierównomiernie - a tak jest w migotaniu przedsionków - to w tym momencie w jamach serca dochodzi do wytrącania się małych skrzeplin krwi, które potem z jej prądem przemieszczają się do innych narządów, najczęściej do mózgu. Wprowadzenie leczenia przeciwkrzepliwego pozwala zabezpieczyć chorego przed tworzeniem się zatorów w naczyniach i w efekcie zmniejsza ryzyko udaru mózgu - tłumaczy neurolog.
Kłopot w tym, że nie jest łatwo rozpoznać migotanie przedsionków, duża część przypadków przechodzi bowiem bezobjawowo. Jednak jeśli pojawia się kołatanie serca, uczucie jakby serce chciało się wydostać z klatki piersiowej, powinno to zaniepokoić chorego i zmusić do wizyty u lekarza. Warto wiedzieć, że częstość migotania przedsionków z wiekiem wzrasta, dlatego tak ważne jest kontrolowanie czynności serca podczas rutynowych wizyt u lekarza rodzinnego.
Dobra wiadomość jest taka, że naprawdę mamy wpływ na nasze zdrowie i możemy zrobić sporo, by uniknąć tak niebezpiecznych zdarzeń jak udar mózgu. Co zatem robić?
- Jak już powiedziałem przede wszystkim żyć zdrowo: dobrze się odżywiać, nie palić papierosów, dużo się ruszać i słuchać lekarzy rodzinnych - puentuje dr Zwiernik.
Choć słyszymy takie rady często, to właśnie klucz do zdrowia. Warto dowiedzieć się więcej, bo wiedza może uratować życie nam, albo naszym bliskim. Przydatne informacje o udarze mózgu i migotaniu przedsionków można znaleźć m.in. na stronie kampanii edukacyjnej STOP UDAROM
www.stopudarom.pl
Szpital? Mam dobre wspomnienia!
