Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

„Po drugiej stronie lustra - nowe spojrzenie na autyzm” - to tytuł sobotniej (15.06) konferencji naukowo-szkoleniowej, której głównymi organizatorami byli Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Konferencja zgromadziła ponad 90 naukowców i specjalistów - praktyków, m.in. lekarzy, diagnostów, pedagogów, a także rodziców dzieci z autyzmem. Również spoza naszego regionu. - Mówiliśmy o wszystkich aspektach zaburzeń ze spektrum autyzmu, m. in. o roli diety w terapii autyzmu - podsumowuje doktor Barbara Chwała, zastępca dyrektora ds. lecznictwa szpitala dziecięcego w Olsztynie.

- Ta konferencja była podsumowaniem naszej wieloletniej pracy naukowej i naszych osiągnięć, a są to badania naukowe nowatorskie na skalę światową - przyznaje prof. dr hab. Elżbieta Kostyra z Katedry Biochemii UWM, kierująca zespołem naukowców badających rolę diety w leczeniu dzieci z autyzmem. - Cieszymy się, że już od 10 lat współpracujemy ze szpitalem dziecięcym w Olsztynie, co daje nam obopólne korzyści i wymianę doświadczeń. Konferencja ma trochę prowokacyjny tytuł: Po drugiej stronie lustra. Większość ludzi tak postrzega dzieci autystyczne. Chcieliśmy rozbić tę taflę lustra, spojrzeć na nie nie wyłącznie od strony medycznej, ale żywieniowej i podpowiedzieć, że żywienie może łagodzić skutki zaburzeń.

Podczas konferencji z wykładami wystąpili naukowcy z UWM oraz praktycy ze szpitala dziecięcego w Olsztynie. W konferencji uczestniczyli również rodzice dzieci z autyzmem, którzy mieli okazję poznać najnowsze odkrycia naukowe, a także praktyczne wskazówki dotyczące leczenia ich dzieci i pomocy w opiece nad nimi. Specjaliści podkreślali, że pomimo wieloletnich badań bezpośrednia przyczyna zaburzeń ze spektrum autyzmu nie została ustalona. Wciąż wielu z nas trudno zrozumieć autystyczne dziecko, a jeszcze trudniej do niego dotrzeć...

- Wyobraźmy sobie, że ktoś zamknął nas w ciasnej i ciemnej szafie, pozbawił dostępu do światła, uczynił sytuację niepewności i wprowadził element zaskoczenia, np. ktoś z zewnątrz wchodzi i niespodziewanie nas dotyka. Po kilku takich doświadczeniach zaczniemy wykazywać reakcje podobne do tych, jakie prezentują dzieci z autyzmem, które na skutek braku komunikacji zaczynają się bać i... bronić - mówił podczas wykładu Paweł Kostyra, który opowiedział o badaniu aktywności kory mózgowej w bliskiej podczerwieni u dzieci z autyzmem, obrazowo przedstawiając pracę mózgu podczas prób podawania im różnych posiłków lub prób nawiązania komunikacji z nimi. Dużo miejsca podczas konferencji poświęcono roli terapii żywieniowej u dzieci z autyzmem. Doktor Barbara Chwała, zastępca dyrektora ds. lecznictwa szpitala dziecięcego w Olsztynie zaznaczyła, że badania naukowe i doświadczenia rodziców, którzy stosują dietę u swoich dzieci, wykazują, że może być ona pomocna w łagodzeniu pewnych objawów u tych dzieci, zwłaszcza stereotypii niepokojących zachowań.

- Najczęściej wykorzystuje się dietę bezmleczną, bezglutenową, bez nadmiaru cukru - sprecyzowała. - Produkty mleczne czy glutenowe mogą być u tych dzieci nieprawidłowo metabolizowane. Te nieprawidłowe metabolity przez tzw. przeciekające jelito mogą niekorzystnie wpływać na rozwój wrażeń układu nerwowego, co prowadzi m. in. do nadpobudliwości. Jednak zanim zastosujemy jakąkolwiek dietę eliminacyjną, musimy najpierw poddać pacjenta badaniom diagnostycznym.

Swoimi doświadczeniami z wieloletniej pracy naukowej i medycznej podzielił się również prof. dr hab. n. med. Maciej Kaczmarski z Białegostoku, od lat współpracujący ze szpitalem dziecięcym w Olsztynie.

- Problem żywienia u dziecka ze spektrum zaburzeń autystycznych jest kardynalnym problemem dla samego chorującego, ale również dla jego rodziny. Dzieci autystyczne należą do tzw. nadwrażliwych niejadków, selekcjonujących pokarmy pod względem smaku, konsystencji czy gramatury, co może prowadzić do niedoborów żywieniowych. Trudno przekonać dziecko do zjedzenia wartościowego posiłku, gdy niemal za każdym razem zaczyna ono bronić się przed jedzeniem, pluć, uciekać od stołu. Zdrowym osobom jedzenie sprawia przyjemność, a w tym przypadku wydaje się to być dla dziecka rodzajem kary - mówił profesor.

Prof. Maciej Kaczmarski opowiedział o tym, że leczył m.in. czworo dzieci, u których rozpoznano w wieku 2,5 roku spektrum autystyczne ze względu na brak mowy. Natomiast po wprowadzeniu diety bezmlecznej te dzieci nie tylko zaczęły mówić, ale poszły do przedszkola i szkoły.

- Są to dzieci spokojne, nie stwarzają problemów wychowawczych, a przede wszystkim poprawiła im się koncentracja oraz sprawność myślenia i zapamiętywania - podkreślił, dając nadzieję rodzicom innych chorych dzieci.

Doktor Tomasz Cieśliński, lekarz psychiatra z Centrum Diagnozy, Leczenia i Terapii Autyzmu w szpitalu dziecięcym w Olsztynie zwrócił uwagę, że w łagodzeniu objawów autyzmu pomaga również ograniczenie używania tabletów czy smartfonów.

- U dzieci obciążonych całościowymi zaburzeniami rozwojowymi należy w miarę możliwości wyłączać pole Wi-Fi. O tym się mówi teraz na świecie, dlatego zalecamy, by ograniczać dzieciom używanie telefonów czy internetu bezprzewodowego - zaznaczył. - Zalecam rodzicom, by wyłączali Wi-Fi w domu, bo mówiąc w uproszczeniu promieniowanie elektromagnetycznego „gotuje mózg”, a dodatkowo występuje uzależnienie behawioralne. Dlatego mówię rodzicom, że telefon nie powinien być dla dziecka zabawką, tylko użytecznym urządzeniem w wybranym zakresie, ponieważ natężenie promieniowania jest tak potężne. To wszystko wiąże się z agresją, z która mamy do czynienia u dzieci. Można w ten sposób uzyskać wyraźną poprawę bez zastosowania farmakoterapii.

Doktor Tomasz Cieśliński zwrócił również uwagę rodzicom, by nie poprzestawali wyłącznie na werbalnej komunikacji z dzieckiem autystycznym, gdyż ma ono zaburzenie przetwarzania informacji, dlatego dziecko nie rozumie komunikatu. W takiej sytuacji wielokrotne, uparte powtarzanie polecenia, nie skutkuje, a może jeszcze nasilić agresję. Są jednak sposoby, by świadomym i konsekwentnym postępowaniem poprawić relację z dzieckiem.

Dr n. społ. Małgorzata Moszyńska, kierownik Centrum Diagnozy, Leczenia i Terapii Autyzmu w Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie zaznaczyła, że aktualnie rozpoznawalność autyzmu wzrasta lawinowo. Stąd potrzeba organizacji takich konferencji i popularyzowania najnowszych doniesień, a także wielospecjalistycznej, kompleksowej opieki nad dziećmi z autyzmem. Potrzebny jest nie tylko lekarz psychiatra, ale również genetyk, alergolog, pediatra, neurolog, logopeda, psycholog.

- Bardzo ważna jest nie tylko profesjonalna diagnoza, ale również interdyscyplinarna terapia pedagogiczna, logopedyczna, terapia mowy, ręki, a także pomoc w zakresie komponowania diety - dodała dr n. społ. Małgorzata Moszyńska. - To daje efekt w polepszeniu całościowego funkcjonowania naszych podopiecznych. Bo autyzm jest zaburzeniem całego rozwoju psychosomatycznego.

Naukowcy podkreślali, że autyzm jest obecnie najszybciej przyrastającym zaburzeniem umysłowym wieku dziecięcego. Diagnozuje się je u 1 na 59 dzieci! W niektórych stanach w Stanach Zjednoczonych już co trzecie dziecko jest zdiagnozowane jako autystyczne!