Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

W czwartek (5.11) o godzinie 19.00 Filharmonia Warmińsko-Mazurska zaprasza na wieczór z muzyką w klimatach narodowych. Muzyczne echa polskiego morza, słowiańskich legend, bitwy pod Grunwaldem... oraz Dvořák, czyli ten twórca, który zaraził Feliksa Nowowiejskiego pasją do muzyki ludowej, a który sam - kosztując już popularności swoich Tańców słowiańskich - podkreślał, że „chciałby zawsze pozostać prostym, czeskim muzykantem”.

Na wstępie czwartkowego koncertu w wykonaniu orkiestry symfonicznej pod batutą Piotra Sułkowskiego usłyszymy Uwerturę koncertowa Legenda Bałtyku Feliksa Nowowiejskiego (1877-1946). To jedna z najczęściej grywanych kompozycji symfonicznych patrona filharmonii. Prezentowany tego wieczoru jako drugi Poemat symfoniczny Grunwald Jana Adama Maklakiewicza (1899-1954) został ukończony przez kompozytora w roku 1944 w okupowanej Warszawie. Dzieło charakteryzuje się mistrzostwem instrumentacji, będąc kompozycją o wyjątkowo bogatej kolorystyce. Zdaniem wielu Grunwald Maklakiewicza jest jednym z najlepszych poematów symfonicznych w polskiej literaturze muzycznej. Na zakończenie orkiestra symfoniczna poprowadzona przez Piotra Sułkowskiego wykona powstałą w 1880 roku VI Symfonię D-dur op. 60 Antonina Dvořáka (1841-1904).

A w piątek (6.11) w ramach obchodów 70-lecia Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej oraz Polskiej Filharmonii Bałtyckiej nasi filharmonicy wystąpią z tym samym programem w Gdańsku w sali koncertowej Filharmonii na Ołowiance (godz. 19.00). Rewizyta muzyków z Gdańska w Olsztynie jest zaplanowana na dzień 1 kwietnia 2016 roku.

****** Wprowadzenie

Uwertura koncertowa Legenda Bałtyku Feliksa Nowowiejskiego (1877-1946) jest jednym z najczęściej grywanych utworów symfonicznych kompozytora z Warmii. Nowowiejski opracował jej partyturę, rozbudowując pierwotny wstęp przeznaczony do scenicznych wykonań swojej opery osnutej na motywach legendy o zatopionym mieście Winecie. Na scenie mamy brzeg Bałtyku w czasach bajecznych, poszukiwanie czarodziejskiego pierścienia Juraty, są rusałki, morscy witezie, słowiański bóg Perun rażący piorunami... Co jednak ciekawe, opera ta, wystawiona po raz pierwszy w roku 1924 w Poznaniu w aurze dzieła „narodowego”, „romantycznej baśni prasłowiańskiej” - korzeniami sięga daleko, drugiego krańca Europy, w sfery bardziej uniwersalne. Rzecz pisana pierwotnie do tekstu niemieckiego, nosiła tytuł Der Kompass, zaś akcja toczyła się gdzieś nad Adriatykiem czy też Morzem Tyrreńskim. Całe partie owego pierwowzoru wykorzystał potem Nowowiejski, pracując już z nowym, polskim librettem opery, nazwanej teraz Legenda Bałtyku.

W Uwerturze koncertowej na uwagę zasługuje m.in. efektowny epizod muzycznej burzy morskiej, jeszcze jednej z tak wielu burz zaklętych w nutach na przestrzeni kilku wieków muzyki europejskiej...

Poemat symfoniczny Grunwald Jana Maklakiewicza (1899-1954) wywodzi się z nurtu tradycji romantyczno-narodowej, po części żywej i dziś, przejawiającej się w podejmowaniu tematyki podniosłej i służebnej wobec wybranej idei, społecznej, czy patriotycznej. Dodajmy: ze wszystkimi blaskami i cieniami takiej postawy. Kompozytor, który w okresie międzywojennym ceniony był za szczególny dorobek w dziedzinie użytkowej muzyki kościelnej, zwłaszcza chóralnej - po wojnie z równą łatwością zaakceptował estetykę socrealizmu, szczerze przekonany - jak wielu entuzjastów z tego „społecznikowskiego” pokolenia, że muzyka powinna być powszechnie przystępna, posługiwać się prostymi środkami i nieść przesłanie zrozumiałe dla szerokich rzesz odbiorców. Przykładem: suita ludowa Śląsk pracuje i śpiewa na tenor, chór męski, żeński i mieszany z orkiestrą symfoniczną lub fortepianem (1948), czy też kantata Zabrze na chór męski lub mieszany i orkiestrę symfoniczną (1949).

Prezentowany tego wieczoru poemat symfoniczny Grunwald ukończył Maklakiewicz w roku 1944 w okupowanej Warszawie. Dzieło charakteryzuje się mistrzostwem instrumentacji, które Maklakiewicz wyniósł m.in. ze studiów wpierw u Romana Statkowskiego w Warszawie, a następnie u Paula Ducasa w Paryżu w latach dwudziestych.

VI Symfonia D-dur op. 60 Antonina Dvořáka (1841-1904) powstała w roku 1880, w okresie gdy twórczość tego kompozytora - dobijającego już do czterdziestki, a wciąż mało znanego szerszej opinii publicznej - zaczynała właśnie wychodzić z cienia. Przyczyniło się do tego powodzenie jego Tańców słowiańskich, które - wydane w renomowanej berlińskiej oficynie Simrocka - podbijały publiczność przebojem. Echa tych arcypopularnych Tańców pobrzmiewają też w VI Symfonii, jakby na potwierdzenie słów kompozytora, który był się wyraził, że chce zawsze pozostać „prostym czeskim muzykantem”.

Lecz dla „prostego czeskiego kompozytora” u progu kariery nie bez znaczenia było jednak wsparcie z Wiednia, udzielone przez samego Johannesa Brahmsa. Już kilka lat wcześniej Brahms, jako członek komisji rozdzielającej cesarsko-królewskie stypendia, zwrócił uwagę na podanie młodego organisty z Pragi, zapoznawszy się z jego utworami. I to on zarekomendował go Simrockowi, swojemu wydawcy. Tą drogą, powoli, świat zaczynał poznawać przyszłego twórcę Stabat Mater, Koncertu wiolonczelowego, Symfonii Z Nowego Świata, czy też baśniowej opery Rusałka (a także prawdziwego przeboju: powtarzanej przez wszystkie katarynki Humoreski).

******

Piotr Sułkowski

Dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie. Posiada ogromne doświadczenie operowe, zdobyte w czasie wieloletniej pracy dyrygenta - a w latach 2006-07 dyrektora artystycznego - w Operze Krakowskiej, oraz w Opera Wildwood Festival AR (USA), którego był dyrektorem muzycznym. Przygotował wiele premier operowych, w tym kilka prawykonań. Między innymi w 2007 r., podczas Festiwalu Muzyki Polskiej, w ramach obchodów Roku Szymanowskiego we współpracy z PWM, dokonał światowego prawykonania nieznanej operetki Karola Szymanowskiego Loteria na mężów, czyli narzeczony nr 69.

Zrealizowany przez Piotra Sułkowskiego w 2004 r. w Krakowie Gwałt na Lukrecji Benjamina Brittena został uznany na Bydgoskim Festiwalu Operowym za najlepszy spektakl roku. Współtwórca Krakowskiej Opery Kameralnej, z którą zrealizował kilka produkcji. W latach 2008-09 pracował jako zastępca dyrektora Chóru Polskiego Radia w Krakowie. Od roku 2009 do 2011 był kierownikiem muzycznym Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. Od roku 2008 do 2014 był pierwszym gościnnym dyrygentem Signature Symphony Orchestra w Tulsa (USA).

Współpracuje z wieloma orkiestrami, a także zajmuje się pracą dydaktyczną, zarówno na Akademii Muzycznej w Krakowie, jak i w Bydgoszczy, gdzie prowadzi klasę dyrygentury. Od 1993 r. dyrygent orkiestry POSM im. Chopina w Krakowie, z którą we Francji realizował programy edukacyjne dla młodzieży. Pomysłodawca i dyrektor artystyczny Festiwalu Barbakan, odbywającego się w okresie letnim w Krakowie. W 2008 r., w ramach Festiwalu Rozstaje poprowadził jubileuszowy koncert na Rynku Głównym w Krakowie ze światowej sławy solistą - Gheorgem Zamfirem. W 2010 r. koncertem w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie zainaugurował działalność Fundacji Panteon Narodowy. Zrealizował nagranie z muzyką Bartosza Chajdeckiego do serialu historycznego Czas honoru.

******

5 listopada 2015 (czwartek), godz. 19.00, sala koncertowa Filharmonii
6 listopada 2015 (piątek), godz. 19.00, sala koncertowa Polskiej Filharmonii Bałtyckiej

GOŚCINNIE NA JUBILEUSZ

Koncerty w ramach obchodów jubileuszowych 70-lecia Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie oraz Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku

Wykonawcy:

» Piotr Sułkowski - dyrygent
» Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie:

» Feliks Nowowiejski - Uwertura koncertowa „Legenda Bałtyku”
» Jan Adam Maklakiewicz - Poemat symfoniczny „Grunwald”
» Antonin Dvořák - VI Symfonia D-Dur op. 60
Allegro non tanto
Adagio
Scherzo (Furiant). Presto
Finale. Allegro con spirito

******

Bilety na koncert w dniu 5 listopada w cenie:
normalny- 40 zł, ulgowy- 30 zł.
Kasa biletowa czynna pon.-pt. w godz. 10-18
oraz na dwie godziny przed koncertem.
Bilety dostępne również na stronie internetowej
filharmonii www.filharmonia.olsztyn.pl