Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

We wtorek (5.11) w sali konferencyjnej Urzędu Gminy Dywity odbył się wernisaż wystawy fotografii „Kapliczki i krzyże przydrożne w obiektywie dr Stanisława Kuprjaniuka”. Na terenie gminy Dywity zlokalizowanych jest 89 przydrożnych krzyży i 84 kapliczki. Każdy element małej architektury warmińskiej jest niepowtarzalny.

W sumie na Warmii skatalogowano 1333 kapliczki i drugie tyle przydrożnych krzyży. Przez jedenaście lat Stanisław Kuprjaniuk zjechał setki kilometrów, najczęściej na swoim starym składaku, wyszukując oraz fotografując kapliczki i krzyże.

- Na początku używałem tradycyjnego aparatu - wspomina autor prac. - Niestety, nie mogłem wówczas robić szczegółowej dokumentacji każdej kapliczki, gdyż wiązało się to z dużymi kosztami. Obecnie mając do dyspozycji aparaty cyfrowe każdy element można dokładnie fotografować i opisać. To zdecydowanie ułatwia pracę.

Kapliczki i krzyże przydrożne, znajdujące się na terenie gminy Dywity, stanowią ilustrację całej tzw. świętej Warmii. Są one jej charakterystycznym i niekwestionowanym symbolem, niezależnie od miejsca, gdzie zostały wzniesione. Wielokrotnie można się zastanawiać nad funkcją, jaką pełniły w miejscu wystawienia, często też wywołują stan zadumy nad ludzkim losem. Nie jest inaczej na obszarze gminy Dywity, gdzie zarejestrowano 84 różnorodnych kapliczek i 89 przydrożnych krzyży. Istotną rolę w ich ekspresji odgrywało ukształtowanie terenu, dzięki któremu te relikty przeszłości wyglądają niezwykle malowniczo. Nie ma nic piękniejszego jak kompozycja kapliczki lub krzyża w połączeniu z połaciami pól, wijącymi się drogami, czy też charakterystyczną zabudową wiejską. Gwarancja bodźców estetycznych i bogata historia były uzasadnionym zaproszeniem do próby lepszego poznania znajdujących się tu sakralnych zabytków przypisanych małej architekturze. Wszystkie kapliczki można obejrzeć w publikacji „Warmińskie kapliczki”, którą autor wystawy napisał wraz z Iwoną Liżewską. To prawdziwa encyklopedia wiedzy. Tu dowiemy się, gdzie dokładnie zlokalizowana jest każda kapliczka wraz z odnośnikiem do fotografii. Czy udało się sfotografować wszystkie kapliczki?

- Uważam, że na 99,9 procent tak, choć nie wykluczam, że gdzieś w zaroślach jest jeszcze ukryta jakaś niespodzianka - stwierdził dr Kuprjanuk.

Wystawa fotografii kapliczek będzie eksponowana w sali konferencyjnej UG Dywity do końca roku.

******

Stanisław Kuprjaniuk - historyk. W 1996 r. ukończył studia licencjackie na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego na kierunku pedagogicznym. W latach 1997-1998 pracował na stanowisku nauczyciela turystyki w technikum hotelarskim w Elblągu. Od 1994 r. działa w branży turystycznej jako pilot wycieczek krajowych i zagranicznych oraz od 1997 r. przewodnik regionalny ze specjalizacją na Wzgórze Katedralne we Fromborku. W 2010 r. ukończył studia historyczne drugiego stopnia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a w 2013 r. obronił pracę doktorską pt. „Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek”.

Od roku 2001 zajmuje się tworzeniem dokumentacji fotograficznej, zapisując stan zachowania obiektów zabytkowych z terenu Warmii, Żuław Wiślanych, tzw. Prus Górnych i Powiśla: kapliczki, krzyże, witraże, piece kaflowe, architekturę, rzeźbę i malarstwo sakralne. Dokonania fotograficzne wykorzystywane były w publikacjach naukowych i popularno-naukowych własnych, jak też osób związanych z warmińskimi instytucjami kultury i nauki (Fundacja im. Mikołaja Kopernika i Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski). Efektem dotychczasowej pasji fotograficznej były również autorskie wystawy „Biskup Krasicki na Warmii” w Ośrodku Bałtyckim WSH w Pułtusku w 2001 r., „Warmińskie kapliczki” w Muzeum Ludowym w Węgorzewie w 2008 r.

W latach 2005 i 2008 stypendysta ministra kultury i dziedzictwa narodowego w zakresie ochrony dóbr kultury.