W nadchodzący czwartek (4.07) w olsztyńskiej galerii BWA otwarta zostanie wystawa „Uwikłane w płeć” - imponujący zbiór fotografii kobiet i fotografii o kobietach. Wystawa nie aspiruje do ukazania kompletnego obrazu kobiecości, dążenie takie już na starcie skazane byłoby bowiem na porażkę. Mierząc się z tą niemożliwością, ekspozycja podejmuje raczej próbę pokazania dynamicznie zmieniających się w naszej kulturze różnorodnych wizerunków kobiecości.
Autorzy ekspozycji, poprzez dobór fotografii i filmów wideo, chcieli pokazać kobietę widzianą z wielu perspektyw, zarówno oczami mężczyzn, jak i samych kobiet. Kurator wystawy - Adam Mazur - zestawiając ze sobą wybrane wizerunki stawia jednocześnie pytania o obowiązujące stereotypy dotyczące funkcjonowania kobiet, a w szczególności kobiecego ciała w sferze społecznej, medialnej, artystycznej i komercyjnej.
Kolekcja Joanny i Krzysztofa Madelskich stanowi reprezentatywny wybór fotografii wykonanych przez polskich artystów i polskie artystki na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat. To swoista ikonografia kobiecości, rozpisana na kilkadziesiąt uporządkowanych chronologicznie prac. To próba odpowiedzi na pytanie: jak obraz kobiety zmieniał się w czasie, jak zmieniało się jego postrzeganie?
Znalazły się tu dzieła tak wybitnych artystów i artystek jak Natalia LL, Ewa Partum, Marta Deskur, Teresa Murak, Zofia Kulik, Zuzanna Janin, Katarzyna Kozyra czy Teresa Gierzyńska. Obecne są także prace autorek młodszego pokolenia - Anety Grzeszykowskiej, Agaty Bogackiej czy Martynki Wawrzyniak. W kolekcji znalazły się również fotografie klasyków: Tadeusza Rolke, Edwarda Hartwiga, Pawła Pierścińskiego czy Wojciecha Plewińskiego.
W sali głównej BWA prezentowany będzie zaledwie fragment imponującej kolekcji Madelskich. Wybrano prace wykonane w różnorodnych technikach: od szlachetnych technik fotograficznych, przez awangardowe eksperymenty i współczesną fotografię cyfrową, aż po instalacje, obiekty i wideo.
Przygoda Madelskich z fotografią poświęconą tożsamości kobiet zaczęła się w trakcie oglądania przez nich wystawy fotografii Claude Cahun w londyńskiej Tate Modern w 2008 roku. Przyszli kolekcjonerzy zobaczyli tam autoportret autorki z lat 30 dwudziestego wieku, której twarz, umieszczoną została pośród masek. Obraz ten stanowił dla nich główną inspirację do dalszych poszukiwań.
Dlaczego fotografia? W odczuciu Joanny i Krzysztofa Madelskich fotografia stała się współcześnie rodzajem manifestu - symbolizującego niezgodę na odrzucanie przez społeczeństwo osób odmiennych.
Powstawaniu ich wyjątkowej kolekcji od początku przyświecał konkretny zamysł: aby poprzez najwybitniejsze i najciekawsze dzieła polskiej fotografii stworzyć możliwie szeroką panoramę, opisującą wizerunek oraz tożsamość współczesnej kobiety.
Początkowo Madelscy zamierzali skoncentrować się na dziełach mistrzów, jednak z czasem postanowili dołączyć także prace fotografów młodego pokolenia. Ważnym momentem w historii tworzenia kolekcji było dla nich poznanie Adama Mazura, z którym wspólnie ustalili szeroką listę artystów zajmujących się obrazowaniem płci społecznej w fotografii polskiej.
Kolekcja znajduje się na co dzień w Poznaniu, gdzie jest konsekwentnie rozwijana, wzbogacana o nowe prace. Planowane są jej kolejne odsłony - m.in. na 2014 rok zapowiadana jest duża wystawa w Muzeum Narodowym w Gdańsku.
Adam Mazur, znany krytyk, autor książek o sztuce jest również kuratorem olsztyńskiej odsłony wystawy. Koncepcję ekspozycji przygotowywał wspólnie z Anną Hekmat - córką kolekcjonerów. Edycję kolekcji przygotowywali wspólnie, razem wybierali prace i o nich dyskutowali.
Wystawa „Uwikłane w płeć” była już prezentowana w zeszłym roku w Łodzi, w tamtejszym muzeum (Pałac Poznańskich). Ekspozycja olsztyńska nie będzie stanowić jednak prostego przeniesienia gotowej wystawy w nowe scenografie. Na tę okazję wybrane zostały inne prace, inaczej zostanie zaaranżowana przestrzeń.
Prezentacja w BWA z jednej strony nastawiona będzie na eksponowanie dzieł wybitnych i uznanych artystów oraz artystek, z drugiej obok tych „hitów” pokazany zostanie szereg prac twórców młodych, nieznanych szerszej publiczności.
Z D J Ę C I A