Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

W Olsztynie rozpoczęła się praktyczna realizacja kalendarza wydarzeń Roku Mikołaja Kopernika na Warmii i Mazurach. Dzisiaj (17.01) oficjalnie zainaugurowała działalność powołana w strukturach Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie Pracowania Kopernikańska. Jej zasadniczym zadaniem ma być m.in. zbadanie i odkrycie dotychczas nieznanych faktów z życia Mikołaja Kopernika, a być może także nieodkrytych jego dzieł. A chociażby brak dokładnej daty śmierci wielkiego astronoma podpowiada, że do odkrycia może być jeszcze wiele.

- Jeżeli mamy godnie świętować 540., a za 10 lat jeszcze większą, bo 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, to Pracownia Kopernikańska jest nam potrzebna - powiedział dzisiaj prof. Stanisław Achremczyk z olsztyńskiego OBN. - Kopernik jest naszym obywatelem, mieszkańcem Warmii. 40 lat tutaj mieszkał i tu jest pochowany. Kopernik promuje region samym nazwiskiem, które jest znane w Polsce i na świecie. Chcemy coś wnieść do badań nad życiem Kopernika, do badań nad jego czasami, nad regionem. Więc trzeba próbować organizacji w formie skromnej Pracowni Kopernikańskiej, która by nadawała ton badaniom, skąd będą wychodziły pomysły, inicjatywy, która będzie grupowała wokół siebie najlepszych znawców epoki z kraju i zagranicy, także z Olsztyna.

Do prac badawczych nad życiem i dziełem Mikołaja Kopernika Ośrodek Badań Naukowych chce włączyć bardzo szerokie grono naukowców i badaczy.

- Nie zamykamy się przed nikim - mówił prof. Achremczyk. - Zapraszamy do współpracy każdego, kto chciałby badać czasy, życie i działalność Mikołaja Kopernika. Zapraszamy ludzi nauki z Torunia, Krakowa, Wrocławia, Gdańska, Warszawy i innych ośrodków naukowych do współpracy. Szczegółowy plan pracy Pracowni Kopernikańskiej zostanie określony przez Radę Programową, która dopiero zostanie powołana. Jednak zręby tego planu już zostały przygotowane w OBN. Już dziś więc wiadomo, że w dniach 21-22  maja br. odbędzie się wielka konferencja naukowa, a potem sympozja w warmińskich miastach związanych z Mikołajem Kopernikiem.

- Podczas tych sympozjów chcielibyśmy powiedzieć mieszkańcom wsi, w których bywał Kopernik, że on tych wsi nie lokował, on je zasiedlał po to, żeby wzbogacać skarbiec Kapituły Warmińskiej, że był człowiekiem otwartym na miejscową społeczność, pomagał w różnej formie, jako lekarz, jako ekonomista, jako prawnik, jako uczony - wyjaśniał cel planowanych sympozjów prof. Achremczyk.

Pracownią Kopernikańską kierować będzie dr Danuta Bogdan, specjalizująca się w historii XVI wieku pracownica OBN w Olsztynie. Pani doktor zdradziła dzisiaj część planów na najbliższe lata.

- Plany mamy zarówno bieżące, jak i perspektywiczne - powiedziała. - W ramach planów bieżących Pracowni Kopernikańskiej zamierzamy powołać zespół naukowców, którzy na co dzień będą zajmowali się badaniami nad dziełem i osobą Kopernika. Jesteśmy otwarci na współpracę ze wszystkimi środowiskami, zarówno naukowymi, jak i kulturalnymi Olsztyna, ale liczymy również na współpracę ze środowiskami z innych uniwersytetów.

W ramach realizacji celów bieżących badacze będą prowadzili kwerendy materiałów archiwalnych przede wszystkim znajdujących się w archiwum Archidiecezji Warmińskiej, ale również i w innych zasobach, w tym zagranicznych. Poza tym są plany zajęcia się działalnością popularyzatorską i promocyjną zarówno Kopernika, jak i miejscowości związanych z jego osobą.

- Myślimy też o tym, co będzie w przyszłości - dodała Danuta Bogdan. - W 2023 roku przypada kolejny jubileusz - 550 lat od urodzenia Kopernika. Chcemy być na ten jubileusz dobrze przygotowani. Dlatego badacze będą realizowali projekt „Kalendarium życia i działalności Mikołaja Kopernika”. Chcemy, żeby na 2023 rok to kalendarium było gotowe.

W pracach Pracowni Kopernikańskiej zapewne aktywnie będzie udzielał się „zakochany” w Mikołaju Koperniku dr Jerzy Sikorski.

- Powołanie Pracowni Kopernikańskiej i planowane przez pracownię badania to inicjatywa na czasie - powiedział dr Sikorski. - Najznakomitsi badacze kopernikańscy z Torunia już nie żyją i Toruń obecnie niewiele ma już do powiedzenia, żyje tradycją. Kraków ostatnio niespodziewanie zaistniał poprzez prof. Kokowskiego, zresztą pół Warmiaka, bo jego mama pochodzi spod Biskupca. My w Olsztynie też się starzejemy, więc jak najbardziej jest czas na taką pracownię.

Dr Sikorski również uważa, że podjęte prace badawcze mogą przynieść wiele ciekawych odkryć dotyczących Mikołaja Kopernika i jego otoczenia

- Prof. Kokowski w swojej pracy habilitacyjnej skonkludował, że Kopernik jest nadal postacią nieznaną - stwierdził historyk. - Można się chociaż po części zgodzić z tą konstatacją. Więc teraz przede wszystkim trzeba ruszyć środowisko Mikołaja Kopernika. A środowisko Kopernika to Olsztyn! Tu jest kopalnia źródeł w postaci archiwum Kapituły Warmińskiej. To wspaniały zasób, który jeszcze nie do końca jest rozpoznany.

W otwarciu Pracowni Kopernikańskiej wziął udział marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Jacek Protas, inicjator ustanowienia roku 2013 na Warmii i Mazurach Rokiem Mikołaja Kopernika.

- Chcieliśmy, żeby Rok Mikołaja Kopernika nie tylko charakteryzował się uroczystościami, pewnymi wydarzeniami, ale żeby również pozostało po nim coś trwałego - powiedział marszałek. - Takim trwałym śladem są oczywiście prace naukowe, publikacje. Jednocześnie chcielibyśmy, żeby ten rok rozpoczął przygotowania do „okrągłych” rocznic, które będą za 10 lat. A więc Pracownia Kopernikańska w ciągu najbliższych lat będzie miała za zadanie opracowanie życiorysu, dziejów Mikołaja Kopernika, ale również zebranie całego jego dorobku, który być może jest jeszcze niezbadany czy nieznany, bowiem był to człowiek bardzo wszechstronny, w ciągu swojego życia wykonywał bardzo wiele funkcji.

Marszałek zwrócił uwagę, że nieznane dotychczas informacje o działalności Mikołaja Kopernika odnajdowane są obecnie nawet w księgach parafialnych położonych na Warmii parafii.

- Jest więc co zbierać, jest co badać i cieszę się bardzo, że nasze środowisko naukowe chce to robić - stwierdził marszałek. - A my jako samorząd województwa jesteśmy od tego, żeby takie inicjatywy wspierać, bowiem Mikołaj Kopernik jest olbrzymim wyróżnikiem naszego regionu. Chcemy go dobrze wykorzystać, chociaż nie do końca komercyjnie. Nie chciałbym, żebyśmy się posunęli za daleko, ale jest to postać wizerunkowa i znana absolutnie na całym świecie.