Dzisiaj (11.01) w Urzędzie Marszałkowskim w Olsztynie odbędzie się uroczystość wręczenia certyfikatów i szyldów nowym członkom sieci Dziedzictwa Kulinarnego Warmia, Mazury, Powiśle oraz nominacji i wyróżnień w III edycji konkursu Najlepszy Produkt i Usługa Warmii i Mazur.
-
Dziedzictwo kulinarne to ważny element dziedzictwa kulturowego - mówi Jacek Protas, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego. -
Odgrywa ogromną rolę w promocji każdego regionu, właśnie ze względu na różnorodność, na specyficzność typowych dla każdego regionu produktów żywnościowych i potraw. Kiedy dodamy do tego także tradycyjną oprawę spożywania posiłków i obchodzenia świąt, budujemy ten niepowtarzalny klimat, który w różne regiony świata przyciąga rzesze turystów. Dzięki zachowaniu i kultywowaniu własnego dziedzictwa kulinarnego każdy region w Europie ma szansę zapewnić mieszkańcom i turystom wrażenia, jakich nie można doświadczyć nigdzie indziej.„Od pola do stołu” - to jest idea produktu regionalnego. Zaczynamy więc od surowca rolnego, tu wyhodowanego, następnie regionalnej przetwórni, która go w odpowiedni sposób przerobi, z czego następnie powstanie regionalna potrawa, serwowana - a jakże - przez regionalną gastronomię. W ten sposób tworzymy grupową markę, zastrzeżony prawnie znak towarowy, rozpoznawalny już w wielu regionach Europy. W regionie Holland są to na przykład potrawy z łososia, w innych regionach Szwecji potrawy ze śledzia. Jeśli takich producentów surowców powiążemy w sieć - w Europejską Sieć Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego - ich działania przełożą się bezpośrednio na kształtowanie lokalnych i regionalnych rynków pracy. W tym sensie skorzystają na tym wszyscy, i mieszkańcy, i goście.
Co może być takim regionalnym skarbem Warmii, Mazur i Powiśla?
-
Bogactwo i wielobarwność kulturowa tych ziem ma swój wyraz także w różnorodności dziedzictwa kulinarnego - mówi marszałek Jacek Protas.
- Kuchnia staropolska, kuchnia warmińska, mazurska i kurpiowska, a także tradycje kulinarne z Ukrainy, Litwy, Rosji i Niemiec skutkują przebogatą paletą smaków, zapachów i tradycji gastronomicznych, z którymi mają szansę obcować nasi goście. Dzisiejsze Warmia i Mazury to swoisty produkt setek lat burzliwej historii tych ziem. Wielokulturowość, wielowyznaniowość, wielonarodowość musiały znaleźć swoje odbicie również w bogatej i różnorodnej tradycji kulinarnej. Kiedy zatem mówimy o kulinarnej tradycji Warmii i Mazur, mówimy jednocześnie o kuchniach i tradycjach wszystkich kultur, które tworzą dzisiejszy obraz naszego regionu. W tym sensie jest to region niepowtarzalny, unikalny. Województwo Warmińsko-Mazurskie jest pierwszym regionem w Polsce, który przystąpił do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego. Do sieci należy 20 regionów z 9 europejskich państw: Szwecji, Danii, Norwegii, Finlandii, Niemiec, Litwy, Łotwy, Hiszpanii i Polski.
******
Przedsiębiorstwa, które otrzymają certyfikat sieci Dziedzictwa Kulinarnego Warmia Mazury Powiśle to:
- Restauracja „Zapiecek” w Olsztynku, właściciel Pani Sylwia Widmańska Restauracja powstała w 2005 roku. Założeniem restauracji było stworzenie tzw. chałupy piekarza, w której podawane będą potrawy kuchni polskiej. Serwuje się tutaj potrawy oparte na kuchni dawnych Prus Wschodnich; do produkcji potraw wykorzystuje się ryby, dziczyznę, grzyby i owoce leśne. Wnętrze restauracji oddaje klimat okresu międzywojennego. Wszystkie surowce do produkcji potraw pochodzą z gospodarstw z regionu Warmii i Mazur, z którymi „Zapiecek” współpracuje.
- Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Magdalenka” w Olsztynku, właściciel Pani Alina Janeczek Piekarnia z cukiernią powstała w 1994 roku. Przedsiębiorstwo do wyrobu swoich produktów wykorzystuje metodę tradycyjną opartą na produkcji zakwasu od podstaw. Do wypieku produktów piekarniczych wykorzystuje się tradycyjny piec kaflowy. Surowce do produkcji wyrobów cukierniczych i piekarniczych pochodzą z okolicznych gospodarstw. W przedsiębiorstwie kładzie się również nacisk na szkolenie uczniów - przyszłych piekarzy.
- Przetwórstwo i Wędzenie Ryb w Sędkach, właściciel Pani Małgorzata Dzierżyńska Przetwórnia ryb w Sędkach istnieje od 1998 roku. Jest to mały, prowadzony rodzinnie zakład o powierzchni ok. 150 m2, w którym zatrudnione są 4 osoby. Przetwórnia zajmuje się produkcją ryb mrożonych i wędzonych, przeznaczonych w większości do sprzedaży detalicznej i hurtowej. Głównymi surowcami przetwarzanymi w zakładzie są ryby słodkowodne, które kupowane są od hodowców (m. in. Gospodarstwo Rybackie w Szwaderkach), a także od dzierżawców okolicznych jezior. Z ryb świeżych produkuje się mrożone filety i tusze ryb. Ryby wędzone produkowane są z mrożonych surowców, zakupionych z innych zakładów, bądź przygotowanych w przetwórni. W przedsiębiorstwie stosuje się tradycyjne metody wędzenia i przetwarzania bez środków konserwujących. Przedsiębiorstwo posiada również 6 ha stawów.
- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Olecku, prezes Anna Łuczko - StaszkówZakład Mleczarski w Olecku zbudowano w 1927 roku. W ostatnich latach zrealizowano wiele inwestycji (między innymi ze środków UE) w celu dostosowania do wymogów Unii Europejskiej. W 2003 roku wprowadzono system HACCP zapewniający bezpieczeństwo zdrowotne produktów. Za swoje wyroby Spółdzielnia była wielokrotnie nagradzana i wyróżniana. Od 2004 roku Spółdzielnia może prowadzić handel masłem i serami w krajach Unii Europejskiej oraz na rynkach państw trzecich. Wiodącym produktem Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Olecku są sery typu holenderskiego oraz masło, mleko spożywcze, twaróg, śmietana, maślanka, biokefir i cukierki krówki.
- Elbląska Spółdzielnia Mleczarska, prezes Pan Florian KaszubowskiElbląska Spółdzielnia Mleczarska ESMlecz powstała w Elblągu w 1951r. Jest producentem szerokiego asortymentu sera żółtego m.in. Salami Królewieckie (zdobywającego coraz większe uznanie w kraju), Gouda, Edamski, Morski, Elbląski oraz wiele innych. Jej udziałowcami są rolnicy i pracownicy spółdzielni. Zakład skupuje mleko z terenu kilkudziesięciu gmin woj. warmińsko- mazurskiego i pomorskiego bezpośrednio z gospodarstw specjalistycznych. Mleko pochodzi z rejonów Warmii i Mazur, a pasze dla krów pozyskuje się z najbogatszych w składniki mad żuławskich. W 2004r. ostatecznie połączono produkcję serowarską małych oddziałów spółdzielni oraz zakładu produkcyjnego z Elbląga tworząc zakład produkcyjny w Młynarach, który w styczniu 2007r. otrzymał certyfikat HACCP i tym samym firma ESMlecz została zatwierdzona do handlu na rynki unijne.