Jedną z tzw. służb mundurowych, które podlegają wojewodzie warmińsko-mazurskiemu jako przedstawicielowi rządu w terenie, jest Inspekcja Transportu Drogowego, czyli tzw. krokodyle. 31 grudnia 2010 r. wchodzą w życie nowe przepisy, które mają szczególne znaczenie dla roli oraz pozycji Inspekcji Transportu Drogowego w systemie instytucji odpowiedzialnych za utrzymanie porządku oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ustawa poszerza uprawnienia „krokodyli” o kontrolę wszystkich uczestników ruchu drogowego. Praktyczne zniesienie ograniczenia uprawnień inspektorów transportu drogowego do kontroli wąskiej grupy pojazdów, tj. samochodów ciężarowych, autobusów oraz innych pojazdów wykorzystywanych do prowadzenia działalności zarobkowej, nie wpłynie na podstawową rolę inspekcji, jaką nadal będzie pozytywne oddziaływanie na rynek zarobkowych przewozów drogowych.
Odzwierciedleniem tego faktu jest wskazanie przez ustawodawcę trzech przypadków, w których inspektorzy będą mogli podjąć kontrolę pojazdu nie objętego regulacjami ustawy o transporcie drogowym:
» podjęcie uzasadnionego podejrzenia, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu lub innego środka odurzającego;
» popełnienie przez kierującego naruszenia przepisów ruchu drogowego, zarejestrowanego przy użyciu przenośnych lub zainstalowanych w pojeździe lub na statku powietrznym, urządzeń pomiarowo-kontrolnych;
» popełnienie przez kierującego rażącego naruszenia przepisów ruchu drogowego lub spowodowanie przez niego zagrożenia bezpieczeństwa.
Rozpoczęcie kontroli drogowej w tych przypadkach będzie wiązało się z możliwością podjęcia kroków oraz czynności dotychczas wykonywanych wobec wszystkich uczestników ruchu wyłącznie przez policjantów ruchu drogowego, tj.:
» legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu; sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem, zaświadczenia uprawniającego do kierowania pojazdem uprzywilejowanym, a także dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia;
» żądania okazania dokumentu potwierdzającego prawo do używania pojazdu, w postaci zagranicznego dokumentu potwierdzającego dokonanie rejestracji, jeżeli pojazd ten nie jest zarejestrowany na nazwisko osoby nim kierującej;
» żądania poddania się przez kierującego pojazdem lub przez inną osobę, w stosunku do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem, badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu; sprawdzania stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, wymiarów, masy lub nacisku osi pojazdu znajdującego się na drodze;
» wydawania poleceń: osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu, albo osobie odpowiedzialnej za utrzymanie drogi; kontrolowanemu uczestnikowi ruchu - co do sposobu jego zachowania;
» uniemożliwienia:
- kierowania pojazdem osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu;
- korzystania z pojazdu, którego stan techniczny, ładunek, masa lub nacisk osi zagrażają bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu, powodują uszkodzenie drogi albo naruszają wymagania ochrony środowiska;
- kierowania pojazdem przez osobę nieposiadającą wymaganych dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu; używania przyrządów kontrolno-pomiarowych, a w szczególności do badania pojazdu, określania jego masy, nacisku osi lub prędkości, stwierdzania naruszenia wymagań ochrony środowiska oraz do stwierdzania stanu trzeźwości kierującego;
» usuwania lub przemieszczania pojazdu na zasadach określonych ustawą;
» używania urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych, służących do wydawania wiążących poleceń uczestnikowi ruchu; występowania w uzasadnionym przypadku z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierującego pojazdem;
» pilotowania pojazdów, których wymiary, masa lub naciski osi przekraczają określone wielkości.
- Lista jest więc długa, ale warto się z nią zapoznać - podkreśla wojewoda warmińsko-mazurski Marian Podziewski.
- Naturalnym następstwem nowych uprawnień inspektorów transportu drogowego pozostaje możliwość wyciągania wobec kierujących naruszających przepisy ruchu drogowego negatywnych konsekwencji w postaci nałożenia kary grzywny, zatrzymania dowodu rejestracyjnego oraz usunięcia pojazdu z drogi na koszt właściciela.Ponadto nowelizacja przepisów Prawa o ruchu drogowym, poza wymienionymi uprawnieniami inspektorów do kontroli wszystkich uczestników ruchu, przewiduje przejęcie od 1 lipca 2011 r. krajowego systemu fotoradarów. Ujawnianie za pomocą położonych w pasach dróg publicznych, stacjonarnych urządzeń kontrolnych naruszeń przepisów ruchu drogowego, polegających na przekraczaniu dopuszczalnej prędkości lub niestosowaniu się do sygnałów świetlnych, będzie zatem leżało w gestii Inspekcji Transportu Drogowego.
- Warto pamiętać o tych zmianach - podkreśla wojewoda Marian Podziewski. -
Ja osobiście przywiązuję ogromną wagę do bezpieczeństwa na naszych warmińsko-mazurskich, nie do końca przecież zmodernizowanych, drogach. Stąd m.in. moje działania, aby dało się zrealizować inwestycje na „siódemce” i „szesnastce”.