Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Wolontariat w Polsce ma piękne tradycje, ale jako zjawisko prospołecznych zachowań ostatnio słabnie. Analitycy tego ruchu stwierdzają jednoznacznie, że współczesna młodzież nie rozwija w sobie postaw wolontariackich, a aktywność w tej sferze ogranicza do akcyjności, wydarzeń nośnych medianie oraz świątecznych.

Szacuje się, że obecnie około dwóch milionów Polaków jest lub bywa wolontariuszami. Mimo to wolontariat jest w Polsce zjawiskiem znacznie mniej powszechnym, niż w krajach zachodnich. Za powód słabnięcia tej szczytnej idei w Polsce w opiniach dominują następujące stwierdzenia:

- brak tradycji wolontariatu, przekazywanej z pokolenia na pokolenie (przerwa spowodowana okresem PRL i niezbyt chlubną oceną tzw. „czynów społecznych”);

- dążenie do podniesienia standardu życia, które powoduje, że najpierw zaspokaja się własne potrzeby (np. samodzielne mieszkanie), a dopiero w drugiej kolejności potrzeby społeczne; - relatywnie niskiej świadomości możliwości działania społecznego w organizacjach pozarządowych.

W czerwcu 2003 r. weszła w życie Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, która niedawno została zmodyfikowana o nowe zapisy, co ma sprzyjać poprawie sytuacji. Dosyć aktywnie zaczynają naprawiać też sytuację powstające centra wolontariatu. W Polsce istnieje ich sieć, która oprócz promocji tej idei zajmuje się: pośrednictwem ofert pomiędzy organizacjami, a osobami chcącymi zostać wolontariuszami czy przygotowywaniem obydwu tych grup do współpracy.

W opinii publicznej pokutuje też jeszcze przekonanie, że wolontariuszem mogą być tzw. społecznicy, czyli ludzie „stworzeni” do pomagania innym. Organizacje pozarządowe na podstawie własnych doświadczeń we współpracy z wolontariuszami sprzeciwiają się takiemu stanowisku i przekonują, że wolontariuszem może zostać każdy, bez względu na wiek, płeć, poziom zamożności, zawód, wykształcenie, doświadczenie itd. Niezbędne są za to takie cechy jak odpowiedzialność i uczciwość.

O tym, co można zrobić, by wzrosła moda na wolontariat, a wolontariusz był wzorcem postaw obywatelskich w dziedzinie wrażliwości na nieszczęścia innych i otwartym na czynny udział w kreowaniu przyjaznego otoczenia, tworzone są zespoły do opracowania specjalnych programów. Unia Europejska decyzją Rady UE powołała trzyletnie programy uwrażliwiania na temat. I tak rok 2010 jest Europejskim Rokiem Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym, rok 2011 będzie Europejskim Rokiem Wolontariatu, a rok 2012  Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności między Pokoleniami.

26 sierpnia z inicjatywy Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego i we współpracy z Federacją Organizacji Socjalnych FOSa, w siedzibie Olsztyńskiego Centrum Organizacji Pozarządowych odbyło się pierwsze robocze spotkanie zespołu, który chce pracować na rzecz zbudowania Wojewódzkiego Programu Rozwoju Wolontariatu i jednocześnie szukać metod wsparcia działań, dotyczących Europejskiego Roku Wolontariatu. Spotkanie otworzyła Pełnomocnik Marszałka ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi Joanna Glezman, a część warsztatowo-dyskusyjną poprowadził Bartłomiej Głuszak z federacji FOSa.

Wanda Sylwia Kicińska z Wydziału Polityki Społecznej Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie w wystąpieniu wyraziła opinię, że tematyka wolontariatu jest bardzo trudna i mało popularna, choć każdy stwierdzić może, że jednocześnie niezbędna i bezcenna. Wolontariuszy jest niewielu. Joanna Karpowicz, reprezentująca Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego i Monika Michniewicz, pełnomocnik Prezydenta Olsztyna ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, zgadzały się z wcześniej wyrażanymi stwierdzeniami, że obecna młodzież nie chce włączać się w działania społeczne, oprócz tych głośnych medialnie, bo chce coś w zamian - czyli nie tylko przysłowiowy uśmiech. „Musi być marchewka, takie są czasy” - mówiła Monika Michniewicz. Jolanta Dakowska z Fundacji „Świat na Tak” potwierdzała konkretami, jak dalece ubywa młodzieży do stałej pracy wolontariackiej i że udaje się ją włączyć do działania właściwie tylko akcyjnie. Monika Hausman-Pniewska z Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego poinformowała, że starania o pozyskanie wolontariuszy w szkołach skończyły się niepowodzeniem. Gabriela Zimirowska oraz Anna Garbarska-Werner z Regionalnego Centrum Wolontariatu w Elblągu mówiły o wolontariacie jako o „białych plamach” na mapie działania prospołecznego. Irena Rubczewska z Kuratorium Oświaty deklarowała, że jest całym sercem po stronie wolontariuszy, ma doświadczenie z pracy z nimi i wspomoże aktywność młodzieży w dziedzinie postaw charytatywnych. Od czegoś jednak trzeba zacząć - dlatego powstanie program.